Ұстазға құрмет немесе бір құшақ гүлдің тарихы
– Бұл оқиға бұдан 33 жыл бұрын, нақтырақ айтсам, 1991 жылы болған, – деп сабақтады әңгімесін Бақытгүл апай. – Сол жылы тұңғыш ұйымдастырылған аудандық «Жыл мұғалімі – 91» мұғалімдердің кәсіби байқауында бас жүлдеге ие болып, аудан атынан жарыстың облыстық кезеңіне қатысқан болатынмын. Байқау шарты бойынша Қызылорда қаласындағы №1 Май мектебінде үлгілі сабақ көрсеттік, ал сайыстың қалған кезеңдері Н.Бекежанов атындағы облыстық драма театрының сахнасында жалғасты. Екінші кезеңінде теориялық-практикалық, психологиялық сұрақтарға жауап бердік, ал үшінші өнер сайысы бойынша Нұрмаш Алғашбаевтың «Аралым» әнін кең сахнада ерекше шабытпен бейне бір саңлақ әншілердей құйқылжыта шырқай түстім. Ең қызығы, бұл сайыста Сырдария ауданынан келген оркестрдің құрамындағы бір қыздың ұлттық киімін киіп сахнаға шықтым. Бәрі сәтті болды. Мен сайыс қорытындысы бойынша кәсіби байқаудың облыстық кезеңінде І орын иеленіп, лауреат атандым. Осы тұста маған 33 жылдан кейін мәлім болған бір оқиға сахнадан тыс орын алған екен. Жарыс аяқталып, жеңімпаздар марапатталар сәт туған кезде әр ауданнан келген жанкүйерлер өз сайыскерлеріне құшақ-құшақ гүлдері мен сый-сияпаттарын ұсына бастады. Алайда аралдық жеңімпазда жанкүйер де, құшақ толтырар гүл де болмады. Дәл сол сәтте залда біреуден бір құшақ гүлді сатып алған аралдық «бейтаныс жанкүйер қыз» сахнаға жүгіре жөнеледі. Кенет жарық өшіп қалып, аралдық жеңімпазға келе жатқан жанкүйер қыз дирижер тұратын тесікке құлап, жарақат алады. Жедел жәрдем шақырып, ауыр жарақатпен ауруханаға жатқызылады. Осылайша жерлес жеңімпазына гүл ұсынбақ болған жанкүйер қыз 3 ай бойы аурухана төсегіне таңылып,ем алады. Ал сахна сыртында қалған бір құшақ гүлдің кімге арналғаны сол жұмбақ күйінде қалып қояды.
Әңгіменің шарықтау шегіне жетіп, шешіміне аяқ басар сәтте Бақытгүл апай демін ішіне тартып, сәл жымиған қалпы:
– Ең қызығы, осы әңгімені мен бүгін ардагер ұстаздар бас қосқан шағын жиында Жәмиға апайдан естігенде өн бойымды ерекше сезім билеп, маған гүл ұсынбақ болған бір кездегі жанкүйер қызбен танысып, тілдесіп, оған деген шексіз ризашылығымды, рақметімді білдіргім келді. Сөйтіп менің көңілімде тосын толқыныс тудырған бейтаныс тұлғаның кім екенін анықтадым. Осы оқиғаны ойға оралтқан апайлардан телефон нөмірін алып, хабарласпақ болдым. Сол байқауда жеңімпаз болған маған өзге ауданның жанкүйерлерінен қалыс қалмай, гүл ұсынбақ ниетте болған намысты, наркескендей өткір, қайсар мінезді қыз Қазына Отарбайқызы Боранбаева екен. Кеше апаймен телефон арқылы тілдесудің сәті түсті. Арада қанша уақыт өтсе де, сол оқиғаны апайдың аузынан қайта естіген сәттегі сезімімді тілмен жеткізе алмаспын, ақұдай..., – деді апай өзінің сөз арасында жиі айтатын жылы сөзін қайталап. – Қазына апай да осы өңірдің, атап айтқанда, Аққұлақтың тумасы. Сол «бір құшақ гүл оқиғасы» кезінде Қазына апай 37 жаста екен. Қазіргі таңда Қызылорда қаласында тұрады. Аяулы ана, ардагер ұстаз.Осы орайда , поэззия падишасы атанған Фариза ақынның:
Жоғары қырда ананың бағасы бек,
Алдына басын иген данасы кеп,
Далада өсіріпті қызды ардақтап,
Болашақ рулы елдің анасы деп, – келетін өрісті өлең жолындағы қазақ қызына тән қайсарлықты, өр рухты, табандылықтың табын Қазынаның өзінен де, семсердей өткір сөзінен де сезгендей болдым. Ол кісіге айтар алғысым шексіз, – деп аяқтады әңгімесін басты кейіпкер Бақытгүл апай.
– Осылайша туған жерге, деген сағынышын, сахна төріндегі жеңімпаз ұстазға деген құрмет-қошеметін, ел намысын бір құшақ гүлдің қауызына сыйдырған сол кездегі қайсар қыз Қазына апайдың бұл ұлы ісін ұлтқа көрсеткен құрметі деп білем. Себебі біз «Ұстазыңды ұлы әкеңдей сыйла» деген тәмсілден тағылым алған ұрпақтың бүгінгі өкіліміз.
Айгүл АҚБЕРГЕНОВА
Ұ.Қараманов атындағы
№262 мектеп-гимназиясының мұғалімі