Жапония Айға қонды
Жапония алғаш рет Айға ғарыш кемесін қондырды. Күншығыс елі – жердің табиғи серігіне модулін аялдатқан әлемдегі бесінші мемлекет.Айды зерттейтін SLIM – жеңіл автокөлікке ұқсайтын ғарыш модулі. Ол «дәл қону» технологиясын пайдалануымен ерекше. Бұған дейінгі Айға қонғандарға қарағанда әлдеқайда ірі бақылау жасауға қабілетті. Жапония аэроғарыштық барлау агенттігінің ғарыш аппараттарын дәл қондыру технологиясы жиырма жылдық жұмысынан кейін осындай нәтижеге жетті.
Жапондықтардың басты мақсаты – Айдың кез келген жеріне қонуға мүмкіндік беретін жаңа қону технологиясын сынақтан өткізу. Қонғаннан кейін ғарыш кемесі Айдың шығу тегі туралы білімді кеңейту үшін топырақ үлгілерін зерттейді әрі арнайы камераның көмегімен минералдарды талдайды. Күншығыс елі жердің табиғи серігіне модулін қондырған әлемдегі бесінші мемлекет атанды. Бұған дейін Кеңес одағы, АҚШ, Қытай және Үндістанның қолы Айға жеткен еді. Олардың ішінде Үндістан жер серігінің оңтүстік полюсіне өз модулін қондырған алғашқы мемлекет ретінде тарихқа енді.
Қону барысында ғарыш кемесі Шиори кратері аймағында белгіленген жерден 100 метр радиуста қонды. Бұған туралы NASA-ның бұрынғы қызметкері және SpaceWatch Global бас редакторы Эм «бұрын-соңды болмаған» деген баға берді. Шынында да ғарыш аппараттарының көбі белгіленген нысанадан бірнеше шақырым жерге қонатын еді. Ал SLIM дәл қону технологиясының нәтижесінде «ай мергені» деген атқа ие болды.
Жапондықтар Айға сәтті қонғанымен, біршама қиындыққа тап болды. Бұл жетістіктері қысқамерзімді болуы мүмкін. Жапондық ғарыш агенттігінің хабарлауынша, JAXA аппараты мен күн батареясына қатысты мәселе туып, электр қуатын өндіре алмайтын болған. Қазіргі жағдайда батарея бірнеше сағат жұмыс істеуге ғана арналған. Басқа сенсорлардың қалай жұмыс істейтініне сүйене отырып, JAXA кешкі баспасөз мәслихатында SLIM сәтті қонуға қабілетті екенін айтты. Ғарыш кемесі жермен байланыс орната алады, бірақ қуаты аз. Күн батареясының жұмыс істемейтіндігінен басқа, оның нақты түйіткілі неде екені әлі белгісіз. Панельдер дәл қазір күн сәулесін алуға қауқарсыз болуы да мүмкін. Содан кейін күн орнын ауыстырған кезде ғана қуаттау басталады. Алайда JAXA не болғанын түсіну үшін көп уақыт қажет дейді. SLIM-мен бірге шыққан екі кішкентай LEV-1 және LEV-2 роверлері отырғызу алдында одан сәтті бөлініп шықты. Әзірге олар жұмыс істеп тұр. JAXA қазір отырғызудан максималды деректерді алу үшін SLIM жұмысының қалған уақытын барынша арттыруға баса назар аударатынын атап өтті. Агенттік келесі аптада миссияның қазіргі жағдайы туралы тағы бір баспасөз мәслихатын өткізуді жоспарлап отыр. SLIM уақыты аяқталуға жақын болып көрінгенімен, қонудың өзі маңызды белгі болды.
Ақпарат көзі: egemen.kz
Фото: ашық дереккөз
