Есте сақтаңыз: Телефон алаяқтарына алданбаудың 6 тәсілі

Елімізде телефон арқалы ағайыннан ақшасын үптеп кететін алаяқтар әлі көп. Адамнан айла артылған ба? Ақылдының өзін сан соқтырып кетуге арам жолмен ақша тапқысы келгендер айланың сан түрін ойлап табады. Бұл мәселенің бастау алғанына біраз уақыт болса да, алаяқтардың да айласы технолгияның тың жетістіктерімен өзгеріп отырады. Тонаудың түрлі тәсілін ойлап тапқандардан қалай қорғануға болады? Doctorpiter-ге сілтеме жасап Massaget.kz тілшісі зерттеп көрді.

    Мүмкіндігінше бейтаныс нөмірлерді алмаңыз

Қазіргі этикаға сүйенсек бейтаныс адам сізге қоңырау шалмас бұрын қандай да бір мессенджерде хабарлама жібереді. Алайда адам жұмыс іздеп түйіндемесін жіберген кезде бөтен нөмер алатын сәттер болады. Сондықтан әлдекім сізбен байланысып, хабарлама жазуға құлық танытпаса демек аулақ болыңыз.  

    Телефонға қорғаныс орнатыңыз

Бұл сізге хабарласқан адамның спам нөмірлердің тізімінде екенін немесе алаяқтарға қарсы дауыстық жауапкердің бар-жоғын анықтайтын бағдарламалар болуы мүмкін.

    Сіздің деректеріңізді білетін және сізге қоңырау шалатын адамдарға сенбеңіз

99,9% жағдайда алаяқ "банктің қауіпсіздік қызметкері" рөлін атқарады. Сонда ол сіздің аты-жөніңізді және карта нөміріңізді қайдан біледі? Өте оңай! Бұл дерекқорлардың барлығы интернеттің қараңғы бұрыштарында сатылады. Онда дәл осы алаяқтар бар. Бұзылған қолданбада тағамға тапсырыс бердіңіз бе? Демек олар сіз туралы деректің барлығын біледі. Ал өзін полиция қызметкері" немесе "банктің қауіпсіздік қызметі"ретінде көрсету сіздегі күмәнді сейілту үшін ойлап табылған айла.

Көптен бері көрмеген адамдарға ақша аудармаңыз

Егер сіздер ұзақ жылдар бойы көрмеген адамдар қарызға ақша сұрап хат жазса - бұл алаяқ. Ондай болмаған күннің өзінде 1-2 жыл сізді іздемеген адамға қарыз бермеген абзал. Тіпті сізге дауыстық хабарлама арқылы ақша сұрап хат жазса да сенбеңіз. Себебі қазіргі технологиялар алаяқтарға хосттың бұзылған аккаунтындағы дауыстық хабарламаларды талдауға және нейрондық желіде басқа біреудің дауысы арқылы кез-келген нәрсені сұрауға мүмкіндік береді.

Көмектеспес бұрын қоңырау шалыңыз

Егер сізден қарыз сұраған адамның шотына шынымен сенсеңіз алдымен телефон арқылы қоңырау шалыңыз. Немесе тек екеуіңіз ғана білетін дүниелерді сұраңыз. Сұраған соманы аудармас бұрын ол адамның қаншалықты мұқтаж екенін анықтап алыңыз.

Бейтаныс сілтемелерге өтпеңіз

Егер сіз "Юлы" немесе "Авито" сияқты қызметтерді сатып алғыңыз немесе сатқыңыз келсе қосымша арқылы байланысыңыз. Егер сізге мәміле жасау үшін мессенджерлерге бару қажет болса, сізге WhatsApp арқылы жіберілетін сілтемелерді ешқашан ашпаңыз. Жалпы бейтаныс сілтемелерге өтудің арты жақсылыққа апармайды.

Сурет: elorda.info/ar-turli