БЖЗҚ: ХАЛЫҚ КӨКЕЙІНДЕГІ 5 САУАЛҒА ЖАУАП
1. Мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін алу үшін қайда жүгінуге болады? Осы жөнінде толығырақ айтып берсеңіз.Қазақстанда зейнетақы жинақтарының сақталуын қамтамасыз ететін бірегей мемлекеттік кепілдік моделі жұмыс істейді. Соған сәйкес болашақ зейнеткерлерді зейнетақымен қамту жауапкершілігі мемлекет, жұмыс беруші және салымшы арасында оңтайлы үлестірілген.«Қазақстанда зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес зейнетақы төлемдерін алу құқығы туындаған кезде мемлекет алушының жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысқан бүкіл кезеңіндегі инфляция деңгейін ескере отырып, оның атына Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (бұдан әрі – БЖЗҚ, Қор) аударылған мiндеттi зейнетақы жарналарының, мiндеттi кәсіптік зейнетақы жарналарының нақты енгізілген мөлшерінде сақталуына кепiлдiк бередi. Зейнетақы жинақтары салымшының меншігі болып табылады және мұраға қалдырылады.
Мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін: зейнеткерлік жасқа толған азаматтар, I және II топтардағы мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленген жандар, шетелге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар және осы төлемді алуға құқығы бар адам қайтыс болған жағдайда, оның мұрагерлері алуға құқылы. Бұл ретте Қорда зейнетақы жинақтары бар, I және II топтардағы мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленген жандар мен шетелге қоныс аударған шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар зейнетақы жинақтары есебінен төлемдерді алу үшін Қорға жүгінеді. Ал мемлекеттік зейнетақылар мен мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін алу үшін бірыңғай (бір) өтінішпен «Азаматтарға арналған үкімет» Мемлекеттік корпорациясының (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация) жергілікті бөлімшесіне (халыққа қызмет көрсету орталығына) өтініш береді. Ал зейнет жасына толған азаматтар биыл қазан айында енгізілген жаңа Композиттік қызмет аясында мемлекеттік зейнетақылар мен Қор төлемдерін және мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін алу үшін бірыңғай (бір) өтініш пен қажетті құжаттарды тек бір жерге – осы мемлекеттік корпорацияға тапсырады. Яғни, айырма төлемін алу үшін бөлек өтініш берудің қажеті жоқ.
Мемлекеттік корпорация зейнетақы жинақтарының сомалары туралы Қордан алынған мәліметтерді алушының жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысқан бүкіл кезеңіндегі инфляцияны ескере отырып, осы кезеңде енгізілген зейнетақы жарналарының сомасымен салыстырып тексереді. Егер алушының Қордағы зейнетақы жинақтарының сомасы инфляция деңгейін ескере отырып, нақты енгізілген міндетті және міндеті кәсіптік зейнетақы жарналары сомасынан артық немесе оған тең болса, айырма сомасы төленбейді. Ал егер зейнетақы жинақтарының сомасы енгізілген жарналардың сомасынан төмен болса, Мемлекеттік корпорация айырма төлемін есептейді. Бұл сома 10 жұмыс күні ішінде республикалық бюджет есебінен алушының банк шотына аударылады.
2. Фрилансерлер де зейнетақы жарналарын төлеуге міндетті ме?
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына («Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әлеуметтік қамсыздандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР 2018 жылғы 2 шілдедегі № 165-VІ Заңы) енгізілген өзгерістерге сәйкес азаматтық-құқықтық шарттар бойынша табыс алатын жеке тұлғалар өз пайдасына Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (бұдан әрі – БЖЗҚ, Қор) алатын табысының 10 пайызы мөлшерінде (бірақ ең төменгі жалақының 10 пайызынан кем емес және 75 еселенген мөлшерінің 10 пайызынан жоғары емес) міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ) төлеуге міндетті.
Осылайша, азаматтық-құқықтық шарттар бойынша табыс алатын жеке тұлғалар үшін МЗЖ аудару тәртібі мынадай:
–азаматтық-құқықтық шарттар бойынша қызмет көрсететін жеке тұлғалар (қызмет көрсетушілер) міндетті зейнетақы жарналарын екінші деңгейдегі банктер арқылы табыстар алынған айдан кейінгі айдың 25-күнінен кешіктірмей төлейді;
– екінші деңгейдегі банктерде шоттары жоқ жеке тұлғалар міндетті зейнетақы жарналарын кейіннен Мемлекеттік корпорацияға аудару үшін оларды банкке қолма-қол ақшамен енгізеді;
– екінші деңгейдегі банктер ТМК (төлем мақсатының коды) 010 кодын қолдана отырып, Мемлекеттік корпорацияға төлем тапсырмасын әзірлейді. Одан әрі, салымшылардың МЗЖ сомасы Мемлекеттік корпорацияның шотына келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде МТ-100 форматындағы электрондық төлем тапсырмаларымен БЖЗҚ-ға аударылады.
Қандай да бір кезеңде табыс болмаған жағдайда бұл тұлғалар Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төменгі жалақы мөлшерінің 10 пайызы есебінен өз пайдасына міндетті зейнетақы жарналарын төлеуге құқылы.
Зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жоқ болған жағдайда, жеке зейнетақы шотын ашу туралы өтінішке қол қою арқылы міндетті зейнетақы жарналарын есепке алу бойынша зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасу қажет. БЖЗҚ ішкі құжатымен бекітілген өтініш үлгілері БЖЗҚ ресми сайтында орналастырылған: https://www.enpf.kz/upload/medialibrary/4ad/4addeb793dfa25a5136d50e27570398a.pdf
Жеке зейнетақы шотын ашу жөніндегі өтінішті Қордың кез-келген бөлімшесінде және электрондық цифрлық қолтаңбаның көмегімен enpf.kz сайты арқылы беруге болады.
3. БЖЗҚ филиалдарында орнатылған өзіне-өзі қызмет көрсету терминалдары арқылы қандай қызметтерді алуға болады?
Өзіне-өзі қызмет көрсету терминалдары салымшылар мен алушыларға оператордың қатысуынсыз, өз бетімен зейнетақы қызметтерін пайдалануға мүмкіндік береді. Терминалдың корпусы тұтас темірден жасалған. Алдыңғы жағының жоғарғы бөлігінде сенсорлық экраны бар. Корпустың ішіне жаңа үлгідегі жүйелік блок орналастырылған. Ол терминалдың барынша жылдам жұмыс істеуін қамтамасыз етеді.
Қазіргі кезде өзіне-өзі қызмет көрсету терминалы арқылы: зейнетақы шоттарының бар-жоғы туралы анықтама алу, жеке зейнетақы шотынан (ЖЗШ) үзінді-көшірме алу, берілген өтініштердің орындалу мәртебесін қадағалау және шарттардың көшірме нұсқасын алу секілді қызметтерді салымшылар мен алушылар ЖСН мен құпия сөз (пароль) және жеке куәліктегі электрондық цифрлық қолтаңбаның (ЭЦҚ) көмегімен ала алады. Ал МЗЖ бойынша шарт жасасу жөнінде өтініш беру және жеке деректемелерді өзгерту үшін салымшыны танып білу әдісі ретінде тек жеке куәліктегі ЭЦҚ қажет.
Барлық филиалдарда өзіне-өзі қызмет көрсету терминалдардарын қолдану арқылы ай сайын орта есеппен шамамен 1 550 операция жүзеге асырылады. Олардың ішінде ең сұранысқа ие қызметтер: шарт жасасу (операциялардың 48,62%) және деректемелерге өзгеріс енгізу (43,03%) қызметтері.
4. Зейнетақы активтері не үшін екінші деңгейдегі банктерге инвестицияланады? Олар бірінен-соң бірі жабылып жатыр емес пе?
Қазіргі уақытта зейнетақы активтері бірыңғай оператор – Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында шоғырландырылған. Оның құрылтайшысы және жалғыз акционері – Қазақстан Республикасының үкіметі.«БЖЗҚ» АҚ акцияларының мемлекеттік пакеті ҚР Ұлттық Банкнің сенімгерлік басқаруына берілген. Зейнетақы активтерін басқаруды Ұлттық Банк ҚРҰлттық Қорды басқару жөніндегі кеңесімен бірлесе отырып жүзеге асырады. Сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізімін жыл сайын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.
Зейнетақы активтерінің инвестициялық портфелі біршама диверсификацияланған, яғни әртараптандырылған. Сәйкесінше зейнетақы активтері тәуекелі төмен, табысы тұрақты, ұлттық және шетелдік валютада номинирленген әр түрлі қаржы құралдарына инвестицияланады. Басты мақсат - ұзақ мерзімді болашақта тұрақты инвестициялық табыс алып тұру. Бұл - басты стратегия.
Портфельдің негізгі бөлігі Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарына (47%), екінші деңгейдегі банктердің бағалы қағаздарына (17%) және шет мемлекеттердің бағалы қағаздарына (11%) инвестицияланған.
БЖЗҚ зейнетақы активтері есебінен сатып алынған осы және өзге де қаржы құралдары теңгеде (68%) және шет мемлекеттердің валютасында (32%) номинирленген.
Зейнетақы активтерін екінші деңгейдегі банктердің облигацияларына инвестициялау нарық жағдайында жүзеге асырылады.БЖЗҚ банктердің облигацияларына қатысты жалғыз инвестор емес. Ол бұл бағалы қағаздарды кез келген уақытта сатып алуға және сатуға құқылы.
Ұлттық Банк зейнетақы активтерін инвестициялау бойынша барлық шешімдерді ашықтық қағидатын ұстана отырып қабылдайды. Инвестициялық портфельдің құрылымы ай сайын БЖЗҚ сайтында жарияланып отырады. Оны кез келген адам көре алады.
5. Зейнетақы жинақтары туралы ақпаратты қалай алуға болады?
Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры салымшыға жеке зейнетақы шоты ашылған күннен бастап оның кез келген күнге қатысты сұрауы бойынша зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпаратты тегін беруге, сондай-ақ зейнетақы жинақтары туралы ақпаратқа қолжетімділігінің электрондық және өзге де тәсілдерін қамтамасыз етуге міндетті. Ал ақпарат алу тәсілін салымшы өзі таңдайды. Шоттан үзінді-көшірме алудың мынадай тәсілдері бар:
– пошта байланысы арқылы – жылына бір рет;
– таңдап алынған төлем кестесіне сәйкес электрондық пошта арқылы – (ай сайын, үш ай сайын, алты ай сайын, жыл сайын);
– БЖЗҚ кеңсесіне тікелей өзі келгенде – шек қойылмайды;
– интернет-хабарландыру арқылы (сайт немесе смартфондар мен планшеттерге арналған ENPF ұялы қосымшасы бойынша) – онлайн режимінде шектеусіз;
– enpf.kz сайтына тіркелу жолымен оның «Жеке кабинет» арқылы немесе ЭЦҚ бар болса egov.kz электрондық үкімет сайты арқылы - шектеусіз.
Егер Сіз зейнетақы шотыңыз жайында үзінді-көшірме алу тәсілін таңдамаған болсаңыз немесе оны интернет байланысы арқылы алғыңыз келсе жеке басыңызды куәландыратын құжатпен жақын жердегі Қор кеңсесіне келіп, хабарлау тәсілі туралы қосымша келісім жасай аласыз. Қор бөлімшелерінің мекенжайлары мына сілтеме бойынша қолжетімді: https://www.enpf.kz/kz/adresa-i-kontakty/regionalnaya-set/
Электрондық цифрлық қолтаңба бар болса оны Қор сайты арқылы да жасауға болады. Бұл операция бар болғаны бірнеше минутты алады.
Жеке зейнетақы шотының жай-күйі туралы ақпаратты интернет арқылы алу - қазіргі уақытта өте танымал. Ол зейнетақы жинақтарын кез келген уақытта онлайн тәртібінде бақылап отыруға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін: зейнеткерлік жасқа толған азаматтар, I және II топтардағы мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленген жандар, шетелге тұрақты тұруға кеткен шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар және осы төлемді алуға құқығы бар адам қайтыс болған жағдайда, оның мұрагерлері алуға құқылы. Бұл ретте Қорда зейнетақы жинақтары бар, I және II топтардағы мүгедектігі мерзімсіз болып белгіленген жандар мен шетелге қоныс аударған шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар зейнетақы жинақтары есебінен төлемдерді алу үшін Қорға жүгінеді. Ал мемлекеттік зейнетақылар мен мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін алу үшін бірыңғай (бір) өтінішпен «Азаматтарға арналған үкімет» Мемлекеттік корпорациясының (бұдан әрі – Мемлекеттік корпорация) жергілікті бөлімшесіне (халыққа қызмет көрсету орталығына) өтініш береді. Ал зейнет жасына толған азаматтар биыл қазан айында енгізілген жаңа Композиттік қызмет аясында мемлекеттік зейнетақылар мен Қор төлемдерін және мемлекеттік кепілдік бойынша айырма төлемін алу үшін бірыңғай (бір) өтініш пен қажетті құжаттарды тек бір жерге – осы мемлекеттік корпорацияға тапсырады. Яғни, айырма төлемін алу үшін бөлек өтініш берудің қажеті жоқ.
Мемлекеттік корпорация зейнетақы жинақтарының сомалары туралы Қордан алынған мәліметтерді алушының жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысқан бүкіл кезеңіндегі инфляцияны ескере отырып, осы кезеңде енгізілген зейнетақы жарналарының сомасымен салыстырып тексереді. Егер алушының Қордағы зейнетақы жинақтарының сомасы инфляция деңгейін ескере отырып, нақты енгізілген міндетті және міндеті кәсіптік зейнетақы жарналары сомасынан артық немесе оған тең болса, айырма сомасы төленбейді. Ал егер зейнетақы жинақтарының сомасы енгізілген жарналардың сомасынан төмен болса, Мемлекеттік корпорация айырма төлемін есептейді. Бұл сома 10 жұмыс күні ішінде республикалық бюджет есебінен алушының банк шотына аударылады.
2. Фрилансерлер де зейнетақы жарналарын төлеуге міндетті ме?
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына («Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әлеуметтік қамсыздандыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» ҚР 2018 жылғы 2 шілдедегі № 165-VІ Заңы) енгізілген өзгерістерге сәйкес азаматтық-құқықтық шарттар бойынша табыс алатын жеке тұлғалар өз пайдасына Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына (бұдан әрі – БЖЗҚ, Қор) алатын табысының 10 пайызы мөлшерінде (бірақ ең төменгі жалақының 10 пайызынан кем емес және 75 еселенген мөлшерінің 10 пайызынан жоғары емес) міндетті зейнетақы жарналарын (МЗЖ) төлеуге міндетті.
Осылайша, азаматтық-құқықтық шарттар бойынша табыс алатын жеке тұлғалар үшін МЗЖ аудару тәртібі мынадай:
–азаматтық-құқықтық шарттар бойынша қызмет көрсететін жеке тұлғалар (қызмет көрсетушілер) міндетті зейнетақы жарналарын екінші деңгейдегі банктер арқылы табыстар алынған айдан кейінгі айдың 25-күнінен кешіктірмей төлейді;
– екінші деңгейдегі банктерде шоттары жоқ жеке тұлғалар міндетті зейнетақы жарналарын кейіннен Мемлекеттік корпорацияға аудару үшін оларды банкке қолма-қол ақшамен енгізеді;
– екінші деңгейдегі банктер ТМК (төлем мақсатының коды) 010 кодын қолдана отырып, Мемлекеттік корпорацияға төлем тапсырмасын әзірлейді. Одан әрі, салымшылардың МЗЖ сомасы Мемлекеттік корпорацияның шотына келіп түскен күннен бастап үш жұмыс күні ішінде МТ-100 форматындағы электрондық төлем тапсырмаларымен БЖЗҚ-ға аударылады.
Қандай да бір кезеңде табыс болмаған жағдайда бұл тұлғалар Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төменгі жалақы мөлшерінің 10 пайызы есебінен өз пайдасына міндетті зейнетақы жарналарын төлеуге құқылы.
Зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жоқ болған жағдайда, жеке зейнетақы шотын ашу туралы өтінішке қол қою арқылы міндетті зейнетақы жарналарын есепке алу бойынша зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасу қажет. БЖЗҚ ішкі құжатымен бекітілген өтініш үлгілері БЖЗҚ ресми сайтында орналастырылған: https://www.enpf.kz/upload/medialibrary/4ad/4addeb793dfa25a5136d50e27570398a.pdf
Жеке зейнетақы шотын ашу жөніндегі өтінішті Қордың кез-келген бөлімшесінде және электрондық цифрлық қолтаңбаның көмегімен enpf.kz сайты арқылы беруге болады.
3. БЖЗҚ филиалдарында орнатылған өзіне-өзі қызмет көрсету терминалдары арқылы қандай қызметтерді алуға болады?
Өзіне-өзі қызмет көрсету терминалдары салымшылар мен алушыларға оператордың қатысуынсыз, өз бетімен зейнетақы қызметтерін пайдалануға мүмкіндік береді. Терминалдың корпусы тұтас темірден жасалған. Алдыңғы жағының жоғарғы бөлігінде сенсорлық экраны бар. Корпустың ішіне жаңа үлгідегі жүйелік блок орналастырылған. Ол терминалдың барынша жылдам жұмыс істеуін қамтамасыз етеді.
Қазіргі кезде өзіне-өзі қызмет көрсету терминалы арқылы: зейнетақы шоттарының бар-жоғы туралы анықтама алу, жеке зейнетақы шотынан (ЖЗШ) үзінді-көшірме алу, берілген өтініштердің орындалу мәртебесін қадағалау және шарттардың көшірме нұсқасын алу секілді қызметтерді салымшылар мен алушылар ЖСН мен құпия сөз (пароль) және жеке куәліктегі электрондық цифрлық қолтаңбаның (ЭЦҚ) көмегімен ала алады. Ал МЗЖ бойынша шарт жасасу жөнінде өтініш беру және жеке деректемелерді өзгерту үшін салымшыны танып білу әдісі ретінде тек жеке куәліктегі ЭЦҚ қажет.
Барлық филиалдарда өзіне-өзі қызмет көрсету терминалдардарын қолдану арқылы ай сайын орта есеппен шамамен 1 550 операция жүзеге асырылады. Олардың ішінде ең сұранысқа ие қызметтер: шарт жасасу (операциялардың 48,62%) және деректемелерге өзгеріс енгізу (43,03%) қызметтері.
4. Зейнетақы активтері не үшін екінші деңгейдегі банктерге инвестицияланады? Олар бірінен-соң бірі жабылып жатыр емес пе?
Қазіргі уақытта зейнетақы активтері бірыңғай оператор – Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорында шоғырландырылған. Оның құрылтайшысы және жалғыз акционері – Қазақстан Республикасының үкіметі.«БЖЗҚ» АҚ акцияларының мемлекеттік пакеті ҚР Ұлттық Банкнің сенімгерлік басқаруына берілген. Зейнетақы активтерін басқаруды Ұлттық Банк ҚРҰлттық Қорды басқару жөніндегі кеңесімен бірлесе отырып жүзеге асырады. Сатып алуға рұқсат етілген қаржы құралдарының тізімін жыл сайын Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.
Зейнетақы активтерінің инвестициялық портфелі біршама диверсификацияланған, яғни әртараптандырылған. Сәйкесінше зейнетақы активтері тәуекелі төмен, табысы тұрақты, ұлттық және шетелдік валютада номинирленген әр түрлі қаржы құралдарына инвестицияланады. Басты мақсат - ұзақ мерзімді болашақта тұрақты инвестициялық табыс алып тұру. Бұл - басты стратегия.
Портфельдің негізгі бөлігі Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағалы қағаздарына (47%), екінші деңгейдегі банктердің бағалы қағаздарына (17%) және шет мемлекеттердің бағалы қағаздарына (11%) инвестицияланған.
БЖЗҚ зейнетақы активтері есебінен сатып алынған осы және өзге де қаржы құралдары теңгеде (68%) және шет мемлекеттердің валютасында (32%) номинирленген.
Зейнетақы активтерін екінші деңгейдегі банктердің облигацияларына инвестициялау нарық жағдайында жүзеге асырылады.БЖЗҚ банктердің облигацияларына қатысты жалғыз инвестор емес. Ол бұл бағалы қағаздарды кез келген уақытта сатып алуға және сатуға құқылы.
Ұлттық Банк зейнетақы активтерін инвестициялау бойынша барлық шешімдерді ашықтық қағидатын ұстана отырып қабылдайды. Инвестициялық портфельдің құрылымы ай сайын БЖЗҚ сайтында жарияланып отырады. Оны кез келген адам көре алады.
5. Зейнетақы жинақтары туралы ақпаратты қалай алуға болады?
Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры салымшыға жеке зейнетақы шоты ашылған күннен бастап оның кез келген күнге қатысты сұрауы бойынша зейнетақы жинақтарының жай-күйі туралы ақпаратты тегін беруге, сондай-ақ зейнетақы жинақтары туралы ақпаратқа қолжетімділігінің электрондық және өзге де тәсілдерін қамтамасыз етуге міндетті. Ал ақпарат алу тәсілін салымшы өзі таңдайды. Шоттан үзінді-көшірме алудың мынадай тәсілдері бар:
– пошта байланысы арқылы – жылына бір рет;
– таңдап алынған төлем кестесіне сәйкес электрондық пошта арқылы – (ай сайын, үш ай сайын, алты ай сайын, жыл сайын);
– БЖЗҚ кеңсесіне тікелей өзі келгенде – шек қойылмайды;
– интернет-хабарландыру арқылы (сайт немесе смартфондар мен планшеттерге арналған ENPF ұялы қосымшасы бойынша) – онлайн режимінде шектеусіз;
– enpf.kz сайтына тіркелу жолымен оның «Жеке кабинет» арқылы немесе ЭЦҚ бар болса egov.kz электрондық үкімет сайты арқылы - шектеусіз.
Егер Сіз зейнетақы шотыңыз жайында үзінді-көшірме алу тәсілін таңдамаған болсаңыз немесе оны интернет байланысы арқылы алғыңыз келсе жеке басыңызды куәландыратын құжатпен жақын жердегі Қор кеңсесіне келіп, хабарлау тәсілі туралы қосымша келісім жасай аласыз. Қор бөлімшелерінің мекенжайлары мына сілтеме бойынша қолжетімді: https://www.enpf.kz/kz/adresa-i-kontakty/regionalnaya-set/
Электрондық цифрлық қолтаңба бар болса оны Қор сайты арқылы да жасауға болады. Бұл операция бар болғаны бірнеше минутты алады.
Жеке зейнетақы шотының жай-күйі туралы ақпаратты интернет арқылы алу - қазіргі уақытта өте танымал. Ол зейнетақы жинақтарын кез келген уақытта онлайн тәртібінде бақылап отыруға мүмкіндік береді.
***********************
1. Расскажите, пожалуйста, поподробней, как теперь можно оформить государственную гарантию, куда надо обращаться?
В Казахстане действует уникальная модель государственной гарантии сохранности пенсионных накоплений. В соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан «О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан», государство гарантирует получателям сохранность обязательных пенсионных взносов и обязательных профессиональных пенсионных взносов в ЕНПФ в размере фактически внесенных взносов с учетом уровня инфляции на момент получения права на пенсионные выплаты.
Выплата разницы (государственной гарантии) представляет собой единовременную выплату за счет средств государственного бюджета. Право на выплату по гарантии государства вкладчики получают при наступлении пенсионного возраста. Кроме того, это право имеют инвалиды І и ІІ групп, если инвалидность установлена бессрочно, лица, выехавшие на постоянное место жительства за пределы Казахстана, иностранцы и лица без гражданства, перечислявшие ОПВ, ОППВ, наследники в случае смерти лица, имеющего право на выплату по гарантии государства.
В октябре текущего года введена композитная услуга по подаче единого заявления о назначении пенсионных выплат по возрасту. Соответствующим постановлением Правительства Республики Казахстан № 624 были утверждены Изменения и дополнения в постановление Правительства Республики Казахстан от 2 октября 2013 года № 1042 «Об утверждении Правил осуществления пенсионных выплат из пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов из единого накопительного пенсионного фонда, и методики осуществления расчета размера пенсионных выплат».
Теперь по принципу «одного окна» лицам, достигшим пенсионного возраста, для назначения пенсионных выплат по возрасту и государственной базовой пенсионной выплаты, а также для получения пенсионных выплат за счет обязательных пенсионных взносов (ОПВ) и обязательных профессиональных пенсионных взносов (ОППВ) из ЕНПФ необходимо обращаться с единым заявлением и пакетом документов только в Центр обслуживания населения (ЦОН) Государственной корпорации «Правительство для граждан».
На основании указанного заявления получателю будет оказана в том числе проактивная услуга (по умолчанию) по выплате государственной гарантии (разницы между суммой фактически внесенных обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов с учетом уровня инфляции и суммой пенсионных накоплений). Для каждого индивидуально по специально разработанной методике будет произведен
расчет, и человек получит выплату на свой банковский счет, если она ему действительно положена.
Что касается других категорий граждан: инвалиды І и ІІ групп, если инвалидность установлена бессрочно, лица, выехавшие на постоянное место жительства за пределы Казахстана, иностранцы и лица без гражданства, перечислявшие ОПВ, ОППВ, наследники в случае смерти лица, имеющего право на выплату по гарантии государства –то для них все остается по-прежнему, то есть за пенсионными выплатами они обращаются в ЕНПФ, а за государственной гарантией - в ЦОН.
2. Объясните, пожалуйста, должны ли фрилансеры платить пенсионные взносы?
В соответствии с внесенными изменениями в Закон Республики Казахстан «О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан» (ЗРК от 2 июля 2018 года № 165-VI «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам социального обеспечения») физические лица, получающие доходы по договорам гражданско-правового характера, обязаны уплачивать ОПВ в ЕНПФ в свою пользу в размере 10 % от получаемого дохода, но не менее 10 % от МЗП и не выше 10 % от 75-кратного МЗП.
Таким образом, порядок перечисления ОПВ физическими лицами, которые получают доходы по договорам гражданско-правового характера следующий:
физические лица, оказывающие услуги по договорам гражданско-правового характера (услугодатели), после получения дохода самостоятельно не позднее 25 числа месяца, следующего за месяцем получения доходов, оплачивают ОПВ через БВУ;
физические лица, не имеющие счетов в БВУ, вносят ОПВ наличными деньгами в БВУ для их последующего перечисления в Государственную корпорацию;
БВУ формируют платежные поручения в Государственную корпорацию с КНП 010. Далее, в течение трех рабочих дней со дня поступления на счет Государственной корпорации суммы ОПВ вкладчиков перечисляются в ЕНПФ электронными платежными поручениями формата МТ-100.
В случае отсутствия дохода за какой-то период эти лица вправе уплачивать обязательные пенсионные взносы в ЕНПФ в свою пользу из расчета 10 процентов от минимального размера заработной платы, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.
При отсутствии договора о пенсионном обеспечении за счет обязательных пенсионных взносов необходимо заключить его путем подписания вкладчиком заявления по форме, размещенной на интернет-ресурсе ЕНПФ:
https://www.enpf.kz/upload/medialibrary/4ad/4addeb793dfa25a5136d50e27570398a.pdf.
Заявление на открытие индивидуального пенсионного счета можно подать в любом офисе Фонда с удостоверением личности или на сайте enpf.kz при помощи электронной цифровой подписи.
3. Какие услуги я могу получить с помощью терминала самообслуживания, который появился в филиале ЕНПФ?
Терминал дает вкладчикам и получателям возможность самостоятельного, без участия оператора, доступа к пенсионным услугам ЕНПФ. Устройство представляет собой монолитный корпус с сенсорным экраном. Внутри корпуса размещен системный блок нового поколения, позволяющий обеспечивать максимально быструю работу с терминалом.
Посредством терминала самообслуживания воспользоваться такими услугами, как получение справки о наличии счетов, получение выписки с индивидуального пенсионного счета (ИПС), отслеживание статуса поданного заявления, получение дубликата договора можно с помощью двух методов аутентификации: ИИН и пароль; при помощи ЭЦП на удостоверении личности. Тогда как для того чтобы подать заявление на заключение договора по обязательным пенсионным взносам (ОПВ) и изменить реквизиты, в качестве метода аутентификации необходимо только наличие ЭЦП на удостоверении личности.
В среднем за месяц проводится во всех филиалах с использованием терминалов самообслуживания порядка 1550 операций. Наиболее востребованными из них являются: заключение договора – 48,62% и изменение реквизитов – 43,03% от общего числа проведенных операций.
4. Зачемпенсионные накопления инвестируются в банки второго уровня, которые то и дело закрываются?
В настоящее время пенсионные активы аккумулированы у единого оператора, учредителем и акционером которого является Правительство Республики Казахстан. Государственный пакет акций АО «ЕНПФ» находится в доверительном управлении Национального Банка. Управление пенсионными активами осуществляет Национальный Банк совместно с Советом по управлению Национальным Фондом. Перечень финансовых инструментов утверждается постановлением Правительства Республики Казахстан.
Инвестиционная стратегия Национального Банка РК основана на диверсификации активов в различные финансовые инструменты, номинированные как в тенге, так и в иностранной валюте в целях обеспечения сбалансированного уровня доходности в долгосрочной перспективе, а также направлена на инвестирование в различные финансовые инструменты с целью минимизации рисков.
Пенсионные взносы вкладчиков инвестируются в различные финансовые инструменты на основе диверсификации, неукоснительно соблюдая баланс риск-доходность. Основная доля портфеля размещена в государственные ценные бумаги Республики Казахстан (47%), 17% инвестировано в ценные бумаги казахстанских банков второго уровня, ценные бумаги иностранных государств (11%) По валютной структуре – порядка 68% портфеля вложено в тенговые инструменты, 32% - в валюты иностранных государств.
Инвестирование пенсионных активов в облигации банков второго уровня осуществляется только на рыночных условиях. ЕНПФ не является единственным инвестором в эти бумаги, он может их также продать на рынке в любой момент времени, также, как и покупать.
Нацбанк принимает все решения по инвестированию пенсионных активов на прозрачной основе. Каждый месяц любой может видеть - куда, на каких условиях, по каким ставкам размещены пенсионные активы. Вся информация размещена в свободном доступе на сайте ЕНПФ.
5. Как можно узнать о своих пенсионных накоплениях?
Информация о состоянии индивидуального пенсионного счета (ИПС) предоставляется на безвозмездной основе, а способ получения определяется вкладчиком (получателем) самостоятельно. Выписку с ИПС можно получить следующими способами:
* посредством почтовой связи;
* по электронной почте на адрес;
* при личном обращении в офис ЕНПФ
* интернет-информирование (через сайт или мобильное приложение ENPF для смартфонов и планшетов);
* через «Личный кабинет» на сайте enpf.kz либона сайте электронного правительства egov.kz при наличии регистрации на портале и актуального ключа электронной цифровой подписи (ЭЦП).
Если у Вас не выбран способ получения выписки о своем пенсионном счете, Вам необходимо с удостоверением личности обратиться в любой центр обслуживания. (Адреса центров обслуживания ЕНПФ здесь: http://www.enpf.kz/ru/adresa-i-kontakty/regionalnaya-set/) и заключить дополнительное соглашение чтобы выбрать способ получения выписки. Данная операция занимает несколько минут.
Получение информации о состоянии индивидуального пенсионного счета через интернет является на сегодняшний день наиболее популярным, оперативным и экономичным, позволяющим контролировать свои пенсионные накопления в режиме онлайн круглосуточно.
В Казахстане действует уникальная модель государственной гарантии сохранности пенсионных накоплений. В соответствии со статьей 5 Закона Республики Казахстан «О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан», государство гарантирует получателям сохранность обязательных пенсионных взносов и обязательных профессиональных пенсионных взносов в ЕНПФ в размере фактически внесенных взносов с учетом уровня инфляции на момент получения права на пенсионные выплаты.
Выплата разницы (государственной гарантии) представляет собой единовременную выплату за счет средств государственного бюджета. Право на выплату по гарантии государства вкладчики получают при наступлении пенсионного возраста. Кроме того, это право имеют инвалиды І и ІІ групп, если инвалидность установлена бессрочно, лица, выехавшие на постоянное место жительства за пределы Казахстана, иностранцы и лица без гражданства, перечислявшие ОПВ, ОППВ, наследники в случае смерти лица, имеющего право на выплату по гарантии государства.
В октябре текущего года введена композитная услуга по подаче единого заявления о назначении пенсионных выплат по возрасту. Соответствующим постановлением Правительства Республики Казахстан № 624 были утверждены Изменения и дополнения в постановление Правительства Республики Казахстан от 2 октября 2013 года № 1042 «Об утверждении Правил осуществления пенсионных выплат из пенсионных накоплений, сформированных за счет обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов из единого накопительного пенсионного фонда, и методики осуществления расчета размера пенсионных выплат».
Теперь по принципу «одного окна» лицам, достигшим пенсионного возраста, для назначения пенсионных выплат по возрасту и государственной базовой пенсионной выплаты, а также для получения пенсионных выплат за счет обязательных пенсионных взносов (ОПВ) и обязательных профессиональных пенсионных взносов (ОППВ) из ЕНПФ необходимо обращаться с единым заявлением и пакетом документов только в Центр обслуживания населения (ЦОН) Государственной корпорации «Правительство для граждан».
На основании указанного заявления получателю будет оказана в том числе проактивная услуга (по умолчанию) по выплате государственной гарантии (разницы между суммой фактически внесенных обязательных пенсионных взносов, обязательных профессиональных пенсионных взносов с учетом уровня инфляции и суммой пенсионных накоплений). Для каждого индивидуально по специально разработанной методике будет произведен
расчет, и человек получит выплату на свой банковский счет, если она ему действительно положена.
Что касается других категорий граждан: инвалиды І и ІІ групп, если инвалидность установлена бессрочно, лица, выехавшие на постоянное место жительства за пределы Казахстана, иностранцы и лица без гражданства, перечислявшие ОПВ, ОППВ, наследники в случае смерти лица, имеющего право на выплату по гарантии государства –то для них все остается по-прежнему, то есть за пенсионными выплатами они обращаются в ЕНПФ, а за государственной гарантией - в ЦОН.
2. Объясните, пожалуйста, должны ли фрилансеры платить пенсионные взносы?
В соответствии с внесенными изменениями в Закон Республики Казахстан «О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан» (ЗРК от 2 июля 2018 года № 165-VI «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам социального обеспечения») физические лица, получающие доходы по договорам гражданско-правового характера, обязаны уплачивать ОПВ в ЕНПФ в свою пользу в размере 10 % от получаемого дохода, но не менее 10 % от МЗП и не выше 10 % от 75-кратного МЗП.
Таким образом, порядок перечисления ОПВ физическими лицами, которые получают доходы по договорам гражданско-правового характера следующий:
физические лица, оказывающие услуги по договорам гражданско-правового характера (услугодатели), после получения дохода самостоятельно не позднее 25 числа месяца, следующего за месяцем получения доходов, оплачивают ОПВ через БВУ;
физические лица, не имеющие счетов в БВУ, вносят ОПВ наличными деньгами в БВУ для их последующего перечисления в Государственную корпорацию;
БВУ формируют платежные поручения в Государственную корпорацию с КНП 010. Далее, в течение трех рабочих дней со дня поступления на счет Государственной корпорации суммы ОПВ вкладчиков перечисляются в ЕНПФ электронными платежными поручениями формата МТ-100.
В случае отсутствия дохода за какой-то период эти лица вправе уплачивать обязательные пенсионные взносы в ЕНПФ в свою пользу из расчета 10 процентов от минимального размера заработной платы, установленного на соответствующий финансовый год законом о республиканском бюджете.
При отсутствии договора о пенсионном обеспечении за счет обязательных пенсионных взносов необходимо заключить его путем подписания вкладчиком заявления по форме, размещенной на интернет-ресурсе ЕНПФ:
https://www.enpf.kz/upload/medialibrary/4ad/4addeb793dfa25a5136d50e27570398a.pdf.
Заявление на открытие индивидуального пенсионного счета можно подать в любом офисе Фонда с удостоверением личности или на сайте enpf.kz при помощи электронной цифровой подписи.
3. Какие услуги я могу получить с помощью терминала самообслуживания, который появился в филиале ЕНПФ?
Терминал дает вкладчикам и получателям возможность самостоятельного, без участия оператора, доступа к пенсионным услугам ЕНПФ. Устройство представляет собой монолитный корпус с сенсорным экраном. Внутри корпуса размещен системный блок нового поколения, позволяющий обеспечивать максимально быструю работу с терминалом.
Посредством терминала самообслуживания воспользоваться такими услугами, как получение справки о наличии счетов, получение выписки с индивидуального пенсионного счета (ИПС), отслеживание статуса поданного заявления, получение дубликата договора можно с помощью двух методов аутентификации: ИИН и пароль; при помощи ЭЦП на удостоверении личности. Тогда как для того чтобы подать заявление на заключение договора по обязательным пенсионным взносам (ОПВ) и изменить реквизиты, в качестве метода аутентификации необходимо только наличие ЭЦП на удостоверении личности.
В среднем за месяц проводится во всех филиалах с использованием терминалов самообслуживания порядка 1550 операций. Наиболее востребованными из них являются: заключение договора – 48,62% и изменение реквизитов – 43,03% от общего числа проведенных операций.
4. Зачемпенсионные накопления инвестируются в банки второго уровня, которые то и дело закрываются?
В настоящее время пенсионные активы аккумулированы у единого оператора, учредителем и акционером которого является Правительство Республики Казахстан. Государственный пакет акций АО «ЕНПФ» находится в доверительном управлении Национального Банка. Управление пенсионными активами осуществляет Национальный Банк совместно с Советом по управлению Национальным Фондом. Перечень финансовых инструментов утверждается постановлением Правительства Республики Казахстан.
Инвестиционная стратегия Национального Банка РК основана на диверсификации активов в различные финансовые инструменты, номинированные как в тенге, так и в иностранной валюте в целях обеспечения сбалансированного уровня доходности в долгосрочной перспективе, а также направлена на инвестирование в различные финансовые инструменты с целью минимизации рисков.
Пенсионные взносы вкладчиков инвестируются в различные финансовые инструменты на основе диверсификации, неукоснительно соблюдая баланс риск-доходность. Основная доля портфеля размещена в государственные ценные бумаги Республики Казахстан (47%), 17% инвестировано в ценные бумаги казахстанских банков второго уровня, ценные бумаги иностранных государств (11%) По валютной структуре – порядка 68% портфеля вложено в тенговые инструменты, 32% - в валюты иностранных государств.
Инвестирование пенсионных активов в облигации банков второго уровня осуществляется только на рыночных условиях. ЕНПФ не является единственным инвестором в эти бумаги, он может их также продать на рынке в любой момент времени, также, как и покупать.
Нацбанк принимает все решения по инвестированию пенсионных активов на прозрачной основе. Каждый месяц любой может видеть - куда, на каких условиях, по каким ставкам размещены пенсионные активы. Вся информация размещена в свободном доступе на сайте ЕНПФ.
5. Как можно узнать о своих пенсионных накоплениях?
Информация о состоянии индивидуального пенсионного счета (ИПС) предоставляется на безвозмездной основе, а способ получения определяется вкладчиком (получателем) самостоятельно. Выписку с ИПС можно получить следующими способами:
* посредством почтовой связи;
* по электронной почте на адрес;
* при личном обращении в офис ЕНПФ
* интернет-информирование (через сайт или мобильное приложение ENPF для смартфонов и планшетов);
* через «Личный кабинет» на сайте enpf.kz либона сайте электронного правительства egov.kz при наличии регистрации на портале и актуального ключа электронной цифровой подписи (ЭЦП).
Если у Вас не выбран способ получения выписки о своем пенсионном счете, Вам необходимо с удостоверением личности обратиться в любой центр обслуживания. (Адреса центров обслуживания ЕНПФ здесь: http://www.enpf.kz/ru/adresa-i-kontakty/regionalnaya-set/) и заключить дополнительное соглашение чтобы выбрать способ получения выписки. Данная операция занимает несколько минут.
Получение информации о состоянии индивидуального пенсионного счета через интернет является на сегодняшний день наиболее популярным, оперативным и экономичным, позволяющим контролировать свои пенсионные накопления в режиме онлайн круглосуточно.
