Наурыз құпиялары
Наурыз айы - табиғаттың қайта түлеп, қайта жаңғыратын кезеңі. Бұл айда күн жылынып, жерге көк шығып, ағаштар бүршік ата бастайды. Сондықтан жылдың құт мезгілі есебінде де, жылдың алғашқы айы есебінде де наурызға бүкіл халық аса құрметпен қарап, оны есте қаларлық қасиетті ай есебінде бағалаған.Наурыз айының әрбір күні мереке екенін біріміз білсек, біріміз білмей жатамыз. Ендеше, наурыз айының құпияларын біле жүрейік:
1 наурыз – Алғыс айту күні. Бұл күні барлық адамдар бір-біріне ризашылығын айтады.
14 наурыз - Көрісу(амал) мерекесі. Бұрынғы өкпе-реніш кешіріліп, араздық ұмытылады. Көрші-көлем бір-бірін шеке асына шақырып, меймандардың отбасына, ағайын-туыстарына амандық-саулық, құт-береке тілейді.
15 наурыз – Ояну күні. Жер бетіндегі күллі өсімдік атаулысы ояна бастайтын күн саналады.
16 наурыз – Тазару күні. Яғни, бұл күні үйді тазалап, ескі киімдер мен ыдыс-аяқтарды тастау қажет.
17 наурыз – Қайырымдылық күні. Таң атысымен дастарханға міндетті түрде пісірілген тағамдарды қойып, наурыз көже дайындау қажет. Осы күні әрбір адам 7 үйге барып, жақсы сөздер айтып, наурыз көжеден дәм татуы тиіс.
18 наурыз – Тілек тілеу күні. Осы күнде 7 шелпек таратады.
19 наурыз – Ерекшелік күні. Бұл күн - жаңа әрі сәнді киімдер алып, жаңаша бұйымдар жасау күні.
20 наурыз – Қуаныш күні. Бір-біріміздің барлық өкпе-ренішімізді кешіріп, сыйлық сыйлау мерекесі.
21 наурыз – Үйлесімділік мерекесі. Наурыздан бұрынғы соңғы түн - қасиетті Қыдыр ата түні саналады. Адамдар дастарханға барлық тәтті дәмділерін қойып, Қыдыр атаны күтеді.
22 күні – Ұлыстың ұлы күні. Қазақтың жаңа жылы болып есептеледі. Қасиетті күнде адамдар кең дастархан жайып, наурыз көже әзірлейді. Қазақтың ұлттық ойындары ойнатылып, Наурыз-думан әні айтылады.
Осыдан наурыз айының қасиетін, ізгілік пен жақсылыққа бастайтын ерекше ай екенін аңғарамыз.
Балауса Төребай
