Жаялық неге жайылмайды?

Ертеде ата-бабаларымыз бала тәрбиесіне ерекше мән берген. Әрине, тәрбиенің де бастауы – тазалық болып табылады. Бұрындары жаңа туған сәбиді қырқынан шығарғанша күн сайын суға түсірген. Кейін қырық күн толғаннан соң, атаулы бір күнді белгілеп, туған-туыстары жиналып нәрестенің шашын алып, тырнақтарын қысқартқан. Көріп отырғанымыздай, халқымыз жаңа туған шақтан бастап, баланы тазалыққа үйреткен. Кейін бала жетіле келе, бесікке бөлеп, астына жөргек жайған. Сонымен бірге кәрі сүйектен жасалған шүмек салып, нәрестенің төсекті былғамауына жағдай жасаған. Аналарымыз түн ұйқысын төрт бөліп, баланың жаялығын ауыстырып отырған. Қазіргі уақытта нәресте тазалығына қаншалықты көңіл бөлеміз? Түн ұйқысын қиып, сәбиінің жаялығын ауыстыратын  жас аналар бар ма?Бүгінгі күні бір рет пайдаланылатын жаялықтарды барлығы «памперс» дейді. Бұл сөзді ағылшын тілінен аударсақ, “әлпештеу, еркелету” деген мағына береді екен. XX ғасыр соңына таман Американың Милфорд қаласының тұрғыны Виктор Миллз ойлап тапқан деседі. Ол химиялық технология саласы бойынша 35 жыл белгілі бір компанияда жұмыс істеп, өнертапқышығымен аты шыққан. Кейін Виктор Миллз зейнетке шыққан сәтте, жалғыз қызынан туған нәрестені (жиенін) бағуы керек болған. Жұмыс тек баланы ұйықтатып, тамақтандырумен ғана шектелмейді, сонымен оның жаялығын әлсін-әлсін жуып, таза ұстап отыруына да тура келген. Сол сәтте өнертапқыштың ойына “жууды қажет етпейтін жаялық ойлап табу” түседі. Нәтижесінде Виктор Миллз алғаш рет сәбидің үлкен-кіші дәретін бойына сіңіріп алатын жаялық ойлап табады. Кейін уақыт өте, бұл төсенішті әлемнің көптеген елдері кеңінен қолдана бастайды. Қазір бұндай жаялықтар кез келген дүкен сөрелерінде түр-түрімен тұр. Тіпті, сізге бірнеше түрлерін ұсынады, яғни әрқайсысының атаулары бар. Мәселен, «Pampers», «Huggies» «Merries» және  «Moony» секілді көптеген “ бір рет пайдаланылатын жаялық” түрлерін таңдап алуыңызға болады.
Негізінен сәбилерді 1 жас 6 айлығына дейін түбекке отырғызу қажет. Яғни, бұл жасқа дейін памперсті пайдаланбаған жөн. Сонымен қатар нәрестеге жаялықты 6 сағаттан артық кигізбеген дұрыс. Кей кездері қонаққа немесе көпшілік жерлерге баратын болсаң, балаға памперс кигізген жөн. Былайғы кезде сәби бұтындағы артық салмақ күллі зиян.  Әрине, бұл уақыттары кигізіп, үйге келген соң шешіп қою керек. Бұл жаялық түрлері сәби денесіне ауа өткізбей тұрады.
Қазіргі дамыған заманда адамзат қажеттілігі үшін көптеген заттар шығып жатыр. Сәнденген жиһаздардан бастап, түрлі техникалық жабдықтарға дейін дамып келеді. Солардың арасында сәбиге қажетті түрлі бұйымдар да қалыс қалып жатқан жоқ. Бірақ баланы бесікке бөлеп, жаялығын жайып, тазалыққа бойын үйреткеннің тиімділігі бөлек. Қазіргі таңда күнделікті тірлікте көріп жүргеніміздей, жас келіндер оңайға ұмтылады. Яғни, тәулік сайын сәбиге пампраес алуды әдетке айналдырады. Бұл жаңа үй болып жатқан шаңырақтың отбасылық бюджетке айтарлықтай салмақ түсірері сөзсіз. Нақтырақ айтсақ, қала дүкендерінде біз сөз еткен памперстың 130-150 теңге тұратынын ескерсек,  ай сайын шығатын шығынның мөлшері қанша боларын іштен пайымдайсыз. Ендеше, бала денсаулығын ойлап, сәбидің жаялығын ауыстыруғ ерінбеген абзал.
Нұрланова Айсауле