Елдің өркенін білгің келсе, жолына қара

Елбасы Н.Назарбаевтың «Нұрлы жол – болашаққа бастар жол» атты халыққа арнаған кезекті Жолдауы бұқара халыққа жол тартқалы елдегі транспорттық саланың тамырына қан жүгіре бастады емес пе?! Міне, содан бері аталған сала бойынша елімізде қыруар іс тындырылып келеді. Соның маңыздысы–Батыс-Еуропа-Батыс-Қытай транзиттік көлік дәлізінің қайта жаңғыруы. Жолдауда көлік-логистикалық, индустриялық, энергетикалық, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы мен су және жылумен қамтамасыз ету желілері, тұрғын үй, әлеуметтік инфрақұрылымдарын дамыту, сонымен қатар шағын және орта бизнес пен іскерлік белсенділікті қолдау бойынша барлық салаларға басымдық беріледі. Десе де, Қазақстан – ұшқан құстың қанаты талатын ұлан-ғайыр аумақтың иесі екенін еске салсақ, аталған жоспарды жүзеге асыру көп қаражат пен еңбекті, ауқымды жұмыстарды қажет ететіні ойға оралады.«Елдің өркенін білгің келсе, жолына қара» деген қағида қалыптасқалы барыс-келіс, алыс-берісте жол қатынасы айрықша маңызға ие. Оны бәрі біледі. Өйткені қазіргі дамыған заманда қайнаған тіршілік күре жолдардың бойында. Осыған орай барлық аймақ теміржолмен, тас жолмен, әуе жолымен тығыз байланыс­та болуы керек. Жол аймақтардың бір-бірімен сауда-саттығын, экономикалық байланысын нығайтады. Осылай алысты жақын ету аталған Жолдаудың ең басты түйіні саналып келеді. Елбасы сол Жолдауында тек республикалық маңызды жолдар ғана емес, аудан, қалаішілік жолдарына да мән берілу керектігін баса айтты. Соған байланысты бүгінде аудандық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімі бойынша осы жылға жоспарланған жұмыстар жөнінде айтпақпыз.
Ауданға қарасты маңызы бар автожолдарды орташа жөндеу жұмыстары бойынша жалпы көлемі 121,8 шақырымды құрайтын 7 жоба қамтылған. Соның маңыздысы өткен жылы басталған «Самара-Шымкент-Жақсықылыш-Тоқабай-Абай» бағытындағы он бесінші және жетпіс шақырымы аралығындағы жол жөнделіп жатса, бүгінде соның жалғасы –  үшінші бөлік басталғалы отыр. Бұл жұмыс аталған жолдың 70,6 шақырымы мен 98,4 шақырымы аралығындағы жолды жөндеу бойынша жүргізілмек. Осылайша жылдар бойы қордаланып келе жатқан аудандық маңызы бар автожолдың жыры осы жылдан қалмай аяқталмақ. Мұнан өзге, «Ақлақ-Қаратерең» бағытындағы 4,9 шақырымдық және «Самара-Шымкент- Бекбауыл» бағытындағы алғашқы 1,2 шақырымдық жолды орташа жөндеуден өткізу жұмыстары басталып кетті. Сондай-ақ Арал қаласына кіреберіс 9,3 шақырымдық жол мен «Жаңақұрылыс-Бекарыстан би» бағытындағы 23 шақырымдық жол осы жылдан қалмай орташа жөндеуден өткізілмек.
Аудандық маңызға ие тағы да бірнеше шақырымдық жолдарды ағымдағы жөндеуден өткізу бойынша да біршама жұмыс биыл қолға алынады. Мердігерлермен келісімшарт жасалып, жұмыстар басталуға жақын. Олардың қатарында Қамыстыбас елді мекеніне кіреберіс жол, «Самара-Шымкент-Сексеуіл», «Самара-Шымкент-Шижаға» және Сексеуіл кентінің ішкі жолдарын орташа жөндеуден өткізу жұмыстары бар. Айтпақшы, Арал қаласы бойынша да қалаішілік Қызылорда, Жетес би және Байқоңыр көшелері де биылдан қалмайды. Жыл соңына дейін бұл жұмыстар атқарылатын болады.
Аудан бойынша аудандық маңызы бар автожолдардың жалпы ұзындығы 681 шақырымды құрайды. Оның 100 шақырымнан астамы қазіргі таңда тақтайдай тегіс болса, қалған 30 пайызы, яғни 205 шақырымы орташа деңгейде деп бағаланды. Осы көрсеткішті жыл басындағы индикаторлық есеппен алғанда 45 процентті құрайды екен. Рес­публика бойынша есептегенде, 200-ге жуық аудан арасынан қомақты қаржыны осы жолға бағыттап отырған аудан кемде-кем шығар. Мұндай көрсеткішке қарап, аудандағы экономикалық жағдайдың тұрақты екенін бағамдай беруге болады. Осы жол мәселесіне тұрақты деңгейде көңіл бөлініп келе жатқандығының нәтижесінде бізде қалаішілік көптеген жол жақсарды.
 2020-2022 жылдары республикалық бюджеттен қаржыландыру мақсатында 67,4 шақырымды құрайтын аудандық маңызға ие автомобиль жолдарын орташа жөндеуден өткізу үшін ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне жалпы құны 2 933 679 мың теңгені құрайтын 7 жобаға бюджеттік өтінім тапсырылған. Алдағы жылдары осы жұмыстардың қаржылық мәселесі шешімін тауып жатса, аудандағы жолдардың жағдайы біршама жақсарады деуге болады.
А. Қарасай.