Жоқ! - деп айтуды үйрен!
Адамның екі түрлі мінезбен туылатынын дана Абай атамыз айтып кетті. Даналықтың жолы – тек тура жолмен келетін де дәлелдеген. Әр нәрсеге көрсеқызарлықпен, қызғанышпен қарау - өзіңді жамандыққа итерудің басы. Адам өз өмірін ертегідей елестеді. Арманға, қиялға, айқын мақсаттарға толы ертегі өмірін әп сәтте-ақ есірткіге айырбастау - нәпсінің торына байлану екені анық. Ессіз күйге түскен адам ауыр қылмысқа барып, қалған өмірін темір торда өткізетіні де белгілі.Өкінішке орай, бүгінгі таңның өзекті мәселесіне айналған тақырып жанымды жегідей жейді. Менің ойымша, кішкентай кезімізден бастап жақсы мен жаманды айыра білу керекпіз. Неге десеңіз, адам құлдық санаға бірден бой алдырып кетері анық. Өйткені жаман әдет жұқпайды, жаман әдет сананы улайды. Ол өзіне «мен мұндамын» деп шақырады. Мысалы, қазіргі күні қолжетімді болып тұрған электорнды шылымға бәрі әуес. Өздерін алдап, сол улы нәрсені тұтынып, оған қарсы келе алмай отырған адамдар көп. Алысқа бармай-ақ энергетикалық сусындарға қарсы тұра алмау – жаман әдеттің бастауы деп ойлаймын. Адамның ең мықтысы – өзін жеңгені. Иә, өзінің нәпсісіне қарсы тұра алу – мықты күшті талап етеді. Өзім жетінші сыныпта оқысам да зиянкес заттардан аулақ болу керек екенін білемін. Жаман нәрселер туралы ақпараттарды оқымақ түгіл, естігім де келмейді. Менің өмірім жақсылық пен қуаныштың құшағында. Өйткені, менің таңдауым - бақытты өмір.Себебі, мен оғаш нәрсенің бәріне «Жоқ!» -деп айта аламын Өкінішке орай, жиіркеніш сезіміңді оятатын есірткі секілді суреттер желіні жалмап тұр. Иә, ол – ақпарат көзі. Сонда да болса, кейбір «әлсіз» адамдардың есіне түсіріп тұрғандай болады.Менің балалық шағым бақытқа, шаттыққа толы. Ал үлкен өмірімдегі кездесетін достарымның есірткіден аулақ екенін қалай білмекпін? Ол үшін адамның сөзі түзу болуы қажет. Іс-әрекетінде ешқандай ауытқулар (түкіру, жалғыз жүру, ішімдік пен шылымға әуестігі) болмауы тиіс. Өз сөзінде тұрып, жаман нәрселерге «Жоқ!» деп айта алуға дағдылану керек. Ол үшін адамның санасы таза, араласатын ортасы жақсы болуы керек. Қазіргі күні теріс іс-әрекет жастардың санасына тез дарып жатыр. Қатыгездік осыдан басталады емес пе?! Мейірімсіз болғасын өмірінің астаң-кестеңі шығады. Сол үшін дүние есігін ашқаннан бастап, отбасымызда ашық әңгіме дүкені жүрсе жақсы болар еді. Бірақ ата-ана баласын жаман болсын деп тәрбиелемейді. Сол үшін жамандыққа апаратын белсенді заттарға қарсы тұрудың маңыздылығы зор деп ойлаймын.
Менің тамаша өмірім бала күнімнен басталып келеді. Өміріме деген құлшынысым мен махаббатым мені алға жетелейді. Абай атамыз айтқан: «Сөз түзелді, тыңдаушы сен де түзел», - деген өлең жолы арқылы, сөз киесі мен адамның ісінде жүйелі салмақ болу керек екенін айтқым келеді.
Райханова Асель,
Арал ауданы. №260 мектептің 7 сынып оқушысы
«Қызылорда ОПД ЕҚҚІҚБ тарапынан жарияланған байқауға»
