Аудан бюджетіне түсім артып, салық берешегі азайды
Арал ауданы бойынша Мемлекеттік кірістер жыл басынан бері бюджет түсімдерін қамтамасыз ету, салықтық әкімшілендіруді күшейту және көлеңкелі экономиканың алдын алу бағытында ауқымды жұмыстар жүргізді. Соның нәтижесінде бюджет түсімдер жоспардан асыра орындалған. Аудан қазынасының молаюуына үлес қосып отырған саланың тындырымды істерін саралап көрген едік. 2025 жылдың қаңтар–қыркүйек айларында аудан бюджетіне 6 279,9 млн теңге түсіп, бекітілген жоспар 110,2 пайызға орындалған.Талдап қарастыратын болсақ республикалық бюджетке – 816,2 млн, жергілікті бюджетке – 5 463,7 млн теңгені құрап, салықтық түсімдер бойынша жоспар 107,7 пайызға орындалған. Бұл көрсеткіш өткен жылдың сәйкес мерзімімен салыстырғанда 20,2 пайыз өсімді құрап отыр.
– Мемлекеттік қызметтер толықтай дерлік электронды форматта жұмыс істкейді. Басқарма арқылы жыл басынан бері 33,129 мемлекеттік қызмет көрсетілді. Соның 33,126-сы электронды форматта, тек 3 қызмет қағаз түрінде рәсімделген. Көлеңкелі экономиканы болдырмау бағытында атқарылған жұмыстардың нәтижесінде 21 құқықбұзушылық анықталды. Басқарманың мобильді тобы рейдтік жұмыстар жүргізіп отырады. Бұл заңсыз кәсіпкерліктің жолын кесуді көздейді. Атқарылған жұмыстардың нәтижесінде тіркелмей қызмет көрсеткен – 6 кәсіпкер, алкоголь өнімдері бойынша – 7 заң бұзушылық, темекі өнімдері бойынша – 6, мұнай өнімдері бойынша – 2 дерек тіркелді.Оларға салынған айыппұл сомасы – 486,6 мың теңге.Рейд барысында 1084 литр алкоголь, 144 қорап темекі, 2105 тонна мұнай өнімі тәркіленді, – дейді Арал ауданы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасының бастығы Еркебұлан Әбдікеров.
Үстіміздегі жылдың қазан айындағы жағдай бойынша заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің салық берешегі 118 127,8 мың теңге болған. Бұл жыл басындағы көрсеткішпен салыстырғанда 1,8 пайызға азайғандығын көрсетеді. Әлеуметтік төлемдер бойынша да оң динамика байқалады. Ал жеке тұлғалар берешегі 80 млн теңге өндірілген. Көлік салығы бойынша 9 594 тұлғаға 247 млн теңге есептеліп, оның 6 791-і 154,8 млн теңге соманы уақытылы төледі. Сонымен қатар, өткен жылдардан жиналған ескі қарыздар бойынша 53 тұлғадан 3 147 мың теңге өндірілген. Полиция және жеке сот орындаушыларымен бірлескен рейдтер барысында бірқатар көлік құралдары айыптұраққа қойылып, берешек өндірілген. Осылайша мүлік және жер салығынан бюджетке 4 753 мың теңге түсіп отыр.
– «Азаматтардың төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы» Заң аясында тұлғалардан 192 өтініш қабылданды. Олардың ішінде 28 азаматқа алдын ала банкрот деп тану шешімі қабылданды. Ал 37 өтініш қаралуда. Қалған 127 өтініш бойынша бас тарту шешімі шығарылды. Бізде тұрғындар арасында салық мәдениетін арттыру бағытында да ауқымды жұмыстар атқарылып келеді. Қызметкерлеріміз елмен етене жақын болып, орадың көкейтесті сұрақтарына жауап беріп, түрлі бағытта іс-шаралар ұйымдастырып жүр. Жыл басынан бері 1 689 – ге жуық іс-шара өткізілді. Талдап қарастыратын болсақ 136 семинар, кеңес, Instagram, Facebook желілерінде 1532-ға жуық ақпараттық материал жариялдар жарияланып, бұқаралық ақпарат құралдарында халықтық салықтық, құқықтық сауаттылғын қалыптастыруға бағытталған 21 мақала шықты, - дейді Еркебұлан Өмірсерікұлы.
Ең маңызды жаңалықтар 2026 жылдың 1 қаңтардан бастап жаңа Салық кодексі күшіне енеді. Жаңа кодекстегі негізгі реформалар сараланған салық ставкалары, ҚҚС реформасы, «Сән-салтанат салығының» енгізілуі, арнаулы салық режимдерін оңтайландыру, салық есептілігін 30%-ға қысқарту, әкімшілендіруді толық цифрландыру, сервистік модельге көшу болып табылады. Ал Көлік салығы бойынша 10 жылдан асқан көліктерге коэффициент – 0,7, 20 жылдан асқан көліктерге – 0,5 болмақ. Заңды тұлғаларға ағымдағы төлемдер есебі алынып тасталды. Жер және мүлік салығы бойынша да өзгерістер орын алмақ. Ағымдағы төлемдер есебі жойылды. Мүлік құны 3 жылда бір рет қайта бағаланады. Сондай-ақ ауыл шаруашылығы жерін мақсатсыз пайдаланғандарға салық ставкасы 40 есе өседі.
Арал ауданы бойынша Мемлекеттік кірістер басқармасы жыл басынан бері жоспарланған көрсеткіштерді орындап қана қоймай, бірқатар бағыттарда өсімге қол жеткізді. Жыл соңына дейін басқарманың негізгі міндеттері бюджет жоспарларын толық орындау, салық базасын кеңейту, берешекті азайту, жаңа Салық кодексін тұрғындарға кеңінен түсіндіру және көлеңкелі экономиканы болдырмау мен сыбайлас жемқорлықтың алдын алу болып отыр. Ел экономикасының еселенуіне үлес қосып отырған саланың атқарған істерінің ауқымдылығын көріп көңіл марқайып қалды. Келер жылы қолданысқа енетін жаңа Салық кодексі да қарапайым халықтың мүддесіне қызмет етпек.
Н. МАРАТҚЫЗЫ
