ҚАРЫМДЫ ҚАЙРАТКЕР
Еліміз тәуелсіздік алған алғаш жылдар ел экономикасы құлдыраған қиын кезең еді. Ол кезде салаға басшылық жасау қиынның қиыны болатын. Осындай тоқырау кезеңге қарамастан, 1991 жылы айдынды өңірге аудан әкімінің орынбасары болып келген Жаңыл Жонтаева жауапты міндетті мойнына алды. Елдің толқуы басылмай тұрған “абыржы” уақытта халықты абыржытпай, өз саласын иіріп әкетті. Аудан дамуы үшін аянбаған қайраткер жайлы ой қозғауды жөн көрдім. «Алты Алаштың баласы бас қосса, төрдегі орын ұстаздікі» деп М.Жұмабаев айтқандай, қай заманда, қай қоғамда болмасын ұстаз еңбегін халқы қашан да бағалаған. Ең қастерлі мамандық иесі болып еңбек жолын бастаған Жаңыл Жонтаева мыңдаған оқушының жүрегіне білім нәрін құйды. Асылы, адам баласының сыйлы, өзгеден ерек болуының шарттары Абай атамыз айтқандай «Ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек» екені даусыз. Осы қасиеттер қоғам қайраткері, «Қызылорда қаласының құрметті азаматы» Жаңыл Жонтаеваның бойынан табылды. Оның ел егемендігін алған алғашқы жылдары Арал ауданының қалыптасуына қосқан еңбегіне, білімі мен біліктілігіне көзіміз жетті, куәсі болдық.
Тәуелсіздігімізді алған алғашқы жылдары ұжымдағы, аудан көлеміндегі талай қоғамдық жұмыстарға белсене араластық. Ұжымдағы әрбір тәжірибелі маманнан білмегенімізді үйрендік. Алыптар ат ізін салған, ұлылар аялдамай өтпейтін Аралда әр адамның жүрек түкпірінде қастерлейтін, қимас бір ұжымы болады емес пе?
«Тұлғалардан ешқашан өшпейтін із қалады, тыраштардан ештеңе өспейтін сыз қалады» дегендей, сол кездегі аудан әкімінің орынбасары Ж.Жонтаеваның ауданға жасаған еңбегі өлшеусіз. Жаңыл Алпамысқызының бойындағы мейірімінің арғы жағында ұлтымыздың ұлылығы жатқандай. Бойына асыл қасиеттерді жинаған ерекше жан болатын. Жақсының жанында, тектінің төңірегінде жүрсең, турашыл болады екенсің. Ол ұжымға жиі-жиі келіп, өткен тарихты, елдің болашағын, ұрпақтың тәрбиесін айтып отыратын. Қай істі қолға алса да, ұлттық намысқа тырысып, жауапкершілікпен сапалы атқаратын.
«Біздің Жаңыл қызымыз»–дейді аралдықтар. Ол қандай істі бастаса да бар ынта-ықыласымен істейтін, ойы ұшқыр, тілі жүйрік әрі өткір, тура айтатын, жүрген жеріне шуақ шашып жүретін.
Сонымен, сонау тәуелсіздік алған 1991 жылы аудан әкімінің орынбасары болып қызметке келген Жаңыл Алпамысқызы Жонтаева өңіріміздің әлеуметтік-рухани, саяси-экономикалық дамуына, ел тұғырының биік болуына сүбелі үлесін қосты. Қайраткердің аудандағы қиын да қызықты, ауыр да абыройлы еңбек жолы әріптестері мен соңынан ерген ізбасарларына үлгі болып келеді. Ол аудандағы барлық білім, мәдениет ошақтарына, денсаулық сақтау ұйымдарына да жіті көңіл бөлді, тексеріп бақылады, көмегін жасады.
«Мен де Аралдың бір қызымын» дейтін Жаңыл Алпамысқызы. Ол Алматыдағы Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтын орыс тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі болып бітірген соң, ең алғашқы еңбек жолын Бұқарбай батыр ауылындағы №33 орта мектептің мектептен тыс және сыныптан тыс жұмыстарды ұйымдастырушы болып бастады. Осы орта мектептің директоры болған соң педагогикалық жұмысқа етене жақын болды. Еңбекқорлығы мен іскерлігін байқаған басшылық Жаңыл Жонтаеваны Жалағаш аудандық білім беру бөлімінің меңгерушісі, Арал ауданы әкімінің орынбасары қызметінен бастап, Қызылорда облыстық мәдениет басқармасының басшысы, облыстық білім беру басқармасының басшысы қызметтеріне тағайындады. Иә, адамзат дамуы мен руханиятының ажырамас бөлігі болып саналатын мәдениет саласы азаматтардың, жас ұрпақтың қалыптасуына өлшеусіз үлесін қосты. Жәкең өз ісіне, кәсібіне шын берілген жан екенін көрсете алды. Қай салаға барса да, жан-тәнімен беріле жұмыс істей алатынын көрсетті. Ал, облыстық білім беру басқармасының басшысы бола жүріп, оқу-тәрбие жұмыстарының сапасын арттыруға, оқушылардың сапалы білім алуына жақсы жағдай жасады.
Киелі Арал ауданынан бастау алған мемлекеттік қызмет баспалдағы ауданның, аймақтың, республикалық деңгейде білім сапасының жаңа деңгейге көтеріліп, білім саласының ауқымды мәселелерінің түбегейлі шешілуіне сүбелі үлесін қосты. Ол Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің мектепке дейінгі және орта білім беру департаментінің директоры қызметін 2017 жылға дейін атқарып, талай биікті өзінің талабы мен табандылығы арқасында бағындырды. Осындай қажырлы еңбегі лайықты бағаланып, қарымды қайраткер «Құрмет» ордені мен «Ерен еңбегі үшін» медалімен марапатталды. Облыстық білім, мәдениет саласындағы және қоғамдық-саяси жұмыстардағы еткен еңбегі үшін «Қызылорда қаласының құрметті азаматы» атағы берілді.
Педагогика ғылымдарының кандидаты, профессор Жаңыл Алпамысқызы зейнеткерлікке шыққаннан кейін, Назарбаев Университетінде департамент директоры қызметін атқарып келеді. Қайратты, оқыған-тоқығаны мол, көрген-түйгені көп парасатты жанның еңбек жолын ұстаздықтан бастаған оның есімі, ірі істері жастарға үлгі екені даусыз.
Ұстаз – қай кезде де жас жеткіншектерді жақсылық пен ізгілікке, ырыс пен ынтымаққа тәрбиелейтін қастерлі мамандық. Себебі, еліміздің болашағы ұлтжанды да ұлағатты ұрпақ қолында. Иә, сол ұрпақты тәрбиелейтін, абыройлы міндетті атқаратын ұстаз қашан да зор құрметке лайық. «Ұстазы жақсының ұстамы жақсы» деген ғой. Жаңыл Алпамысқызы менің өмірдегі ұстазым іспетті. Көп нәрсені осы кісіден үйренгенімді мақтанышпен айтамын. Бір кездері өз ісінің білікті маманы Жаңыл Жонтаеваның ақыл-кеңесімен көптеген жобаларды жүзеге асырғанымыз әлі есімде. Ұрпақ тәрбиесі үшін өнегесі мол ойымызды Жәкең үнемі қолдайтын. Мәселен, тәуелсіздік алған жылдары ауданда ел қасиет тұтқан асылдар мен арыстардың құрметіне, әсіресе, Жанқожа батырдыңәруағына арнап салтанатты кеш өткіздік. Тәуелсіздігіміздің бір жылдығын ерекше дайындықпенатап өткеніміз жұртшылықтың есінде. Отан-Анамен қатар тұратын тұмардай қасиетті «тәуелсіздік» ұғымының қадірін оқушы бойына ісімізбен сезіндіруге күш салдық. Иә, бұл тәуелсіздігіміз–халқымыздың ғасырлар бойы жүргізген ұлт-азаттық күресінің, асыл арманымыздың жемісі. Бүгінгі буын арқылы келер ұрпақтың бойына жастайынан сіңіруді мақсат тұттық.
1994 жылы Жаңыл Алпамысқызы мені аудандық жастар бөліміне қызметке шақырды. Рухани өсіп, дамудың даңғыл жолына түскен ауданның қайнаған тірлігін көріп, бел ортасында жүру қандай бақыт десеңізші! Иә, бұл елдің рухани өміріне қосқан сүбелі үлесіміз десек, артық айтқандығымыз емес.
Қайраткер Жаңыл Жонтаева алдына қойған арман-мақсатына қажырлы еңбегі арқылы қол жеткізді.
Құндыз Дәуітова,
Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі.
