Оқушы қабілетін шыңдаған орталық
Жақында жас шамасы 7-8-дердегі оқушының үш таңбалы, екі таңбалы сандарды бір-біріне қосуда немесе алуда кәдімгі есептеуіш құрылғыдан жылдам шығарып тұрғанын көріп, бас шайқағанымыз бар. Мұндай көріністерді әдетте көгілдір экрандардан көрген біз үшін бұл таңсық дүниеге айналғаны анық. Қызығушылығым артып, әлгі балақайдың білім алатын жерін, қайда тұратынын білгім келді. Сөйтсем, ол осы қаладағы Арал-Юсимас орталығының шәкірті екен. Есімі–Қайсар. Өзі қаладағы №262 мектеп- гимназияның 3-сынып оқушысы. Міне, біз Қайсар сынды балаларды тәрбиелеп, олардың жүлдегер атануына жол ашқан Арал-Юсимас орталығы жайында айтпақпыз.«UCMAS» компаниясын 1993 жылдың қазан айында Малайзияда профессор Дино Вонг негіздеген. Аталмыш компанияның қазіргі таңда Малайзия, Таиланд, Қытай, АҚШ, Англия, Австрия, Испания, Австралия, Таяу Шығыс сынды алпауыт елдерімен қатар, әлемнің 58 елінде 5 мыңнан астам орталықтары жұмыс жасайды екен. Ал, бізде алғаш рет 2011 жылы Алматы қаласында ашылса, Арал қаласында 2016 жылдың 13 қаңтарынан бастап жұмыс жасауда. Негізі мектеп жасындағы балалардың сандарды ойша есептеуі арқылы интеллект қабілеттерін дамыту үшін құрылған оқу орталығының негізгі құралы ретінде абакус шоттары қолданылады.
–Бастапқы сатыда балалар есепшот тастарымен жұмыс жасай жүріп, екі қолын пайдаланады. Сол арқылы мидың 2 жартышарының жұмыс істеуін ынталандырады. Сондай-ақ, оқу барысында математикалық операциялардың 4 түрін үйренеді. Яғни, қосу, азайту, бөлу, көбейту. Және де квадрат түбір асты мен арифметикалық квадрат, куб түбірастын табуды меңгереді. Абакуста екі қолдың саусақтарымен жұмыс істеп, бала саусақтарының ұшында орналасқан жүйке жұрнақтарын тітіркендіреді. Осылайша, жаттығудың әрбір кезеңі баланың есепшотқа үйірлігін бәсеңдетіп, оның өзіндік елестету арқылы жұмыс жасау қабілетін арттырады. Уақыт өте, есепшотты көз алдына елестетіп, оның бөлшек тастарын ойша жылжыта отырып, есепті ойша шығаруға үйретеді. Қазіргі таңда біздің орталықта 70-тің үстінде балалар екі ауысым бойынша дәріс алады. Олардың арасында түрлі байқауларға қатысып, жетістіктерге жетіп жүрген оқушылар да бар,–дейді Арал-Юсимас орталығының директоры А.Әбдуәлиев.
Енді осы орталықтың құрылғаннан бергі уақыттар аралығында жеткен жетістіктеріне тоқталсақ. Бұл орталық жұмысы бас-аяғы бір жылдың ішінде нәтиже берген. Атап айтқанда, Қызылорда облысында өткен облыстық олимпиадада М.Салижановажүлделі ІІІ орынға ие болған. Сол жылдың мамырында өткен ІV республикалық олимпиададан жүлделі ІІ орын еншілеген. Ал, Біріккен Араб Әмірлігінің Дубай қаласында өткен ХХІ дүниежүзілік Халықаралық ментальді арифметика жарысынан 57 мемлекеттен келген 7 оқушы ішінен жерлесіміз З.Толыбекқызы жүлделі ІІІ орынды қанжығасына байлаған. Бұл–біле білгенге ұстаздар еңбегінің жемісі. Әлемнің есепті шемішкідей шағатын кіл мықтылары бас қосқан мұндай сайыста жүлдеге қол жеткізу, әрине, бағалауға тұрарлық жетістік. Мұнан бөлек, өткен жылдың 1 мамырында Алматы қаласында республика көлемінде өткен жарыста Аралдан 29 бала қатысып, арасынан 5 бала жүлделі ІІ орындарға табан тірегенін атап өткеніміз жөн. Ал, сол жылдың тамызында Иордания елінің Амман қаласында ұйымдастырылған ІV халықаралық олимпиадада Арал-Юсимас орталығының тәлімгерлері Ж.Нұрбаев пен А.Бөлебекқызы 4 мың қатысушы студенттер арасынан жүлделі ІІ орыннан көріне білген. Ашылғанына көп болмаса да, таудай жетістіктерге жетіп отырған орталықтың жұмысы мақтауға тұрарлық. Бүгінде жүлделі орыннан көрініп келе жатқан аталмыш орталық осы жылдың желтоқсан айында өтетін ХХІІІ дүниежүзілік олимпиадаға Иран мемлекетіне шақырту алып отыр.
Арал-Юсимастың 2-ші қалалық олимпиадасы қаладағы №64 орта мектепте болды. Оған Арал қаласынан бөлек, Байқоңыр қаласы, Сексеуіл және Жақсықылыш кенттерінен барлығы 40 студент қатысты. Онда да ойша есептеуде үздік шыққан өрендер жүлделі орындардан көрінді.
Иә, бастысы, оқушылардың ойлау жүйесі мен есте сақтау қабілетін арттыруда аса оңтайлы тәсілдер арқылы жұмыс жүргізетін құрылым бүгінде сұранысқа ие. Себебі, баласының жақсы білім алып, сол білім жолында жақсы жетістіктерге жетуін қай ата-ана қаламайды дейсіз?! Ендеше, Арал-Юсимас орталығы әлі талай жастың талабын ұштап, қабілетін шыңдайды деген үміттеміз.
А. Бисенов.
