Ұлағатты ұстаз – іскер басшы

Маханбетжанов Бержан мен бала кезден бастап есімді білгенде №73 жетіжылдық мектебінде оқытушы болып қызмет атқарды. Оны білетінім – менің шешем осы мектепте үй сыпырушы болып істеді. Ол кезде біздің ауыл Аманөткел ұжымшары болатын. Бұл – 1956 жылдар уақыты еді. Мен 1957 жылы осы мектептің бірінші сыныбына қабылдандым. Ол кісі бізге қазақ тілі мен орыс тілі пәндерінен сабақ берді және 1959 жылдан бастап  сегізжылдық мектептің директоры, кейін 1970 жылдан орта мектеп директоры болып құрметті еңбек демалысына шыққанға дейін отыз сегіз жыл бойы абыройлы атқарды.Қолыма түскен мұрағаттан алынған және білімі туралы құжаттарға сүйене отырып, оның өмір деректеріне тоқталсам, Бекең (Бержан Маханбетжанұлы) 1927 жылы Аманөткел елді мекенінде дүниеге келген. Еңбек жолы қашан, қай жылдан басталғаны туралы нақты дерек жоқ. Аудандық мұрағат қорынан алынған дерек бойынша 1953 жылға дейін Аманөткел жетіжылдық мектебінде мұғалім болған. Осы жылдың қыркүйек айынан бастап Қарамойын жетіжылдық мектебінде директор, 1958 жылы тамыз айынан Қызылжар жетіжылдық мектебінде математика пәнінің мұғалімі және мектеп директоры болып тағайындалды. 1959 жылдың 14 тамыз айынан бастап Аманөткел жетіжылдық мектебіне, ал 1970 жылдың қыркүйек айынан Аманөткел орта мектебінің директоры қызметін зейнетке шыққанша абыройлы атқарды. Бекең еңбек жолын ұстаздықтан бастап 40 жылдан астам уақыт бойында, көбісіне басшылық қызметте болған. 1951-1954 жылдары Н.Байғанин атындағы Ақтөбе мұғалімдер мемлекеттік институтын қазақ тілі және әдебиеті пәні бойынша, 1960-1963 жылдары Шымкент қаласындағы мемлекеттік педагогикалық институтының қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша, 1975 жылы Абай атындағы педагогикалық университетінің білім жетілдіру курсынан өткен. Кейін бұл сала бойынша Марксизм-Ленинизм ғылыми мектебіне жетекшілік етіп, қоғамдық негізде лекторлық баяндамалар жасап, партия тапсырмаларын орындауға аянбай жұмыстар атқарды.
Бекең мектеп үшін, оның базасын нығайту үшін, алатын зат болса алмай қоймайтын, қайтсе де тілдерін таба білетін. Осы уақыттар ішінде білім беру жүйесінде сабақты көрнекілікпен және сабақтар пәндік кабинеттерде өтілу керек деген жаңа талаптар қойыла бастады. Аудандық білім бөлімі және методикалық нұсқаушылар жаңа талаппен жұмыс істеуге көшті. Бекең осы талаптан шығу үшін директорлық кеңесте пән мұғалімдеріне тапсырмалар жүктеп негізгі  пәндер – математика, физика, химия, қазақ тілі, орыс тілі кабинеттерін жабдықтау үшін – арнайы топтар құрып бір жылдың  ішінде жабдықтауды міндеттеді. Оған қажетті материалдарды, керек-жабдықтарды анықтап алып, Бекең барлық жағынан қамтамасыз етіп отырды. Нәтижесі: сол кездегі аудандық оқу бөлімінің басшысы Е.Исаев кабинеттерді аралап көргенде өте риза болып: «Пән кабинет меңгерушілерін марапаттауға ұсынысыңды әзірле» дегенін өз құлағыммен естіген едім. Сол уақыттардағы білім саласындағы жаңа әдістемеліктер қазіргі жүйедегі тетік «әдістеменің алғашқы басқышы» бастамасы екенін қазір ұғып отырмын. Мектепті басқару кезінде Бекең өзінің ұйымдастырушылық қабілетін зейнет  жасына жеткенше абыройлы, құрметті азамат ретінде атқара білді.
Ауылдың және мектептің 100 жылдық мерейтойына ауыл азаматтары, осы ұстазыммен қатар бірге қызмет атқарған Абдулла Жаңабаев, Суханбердин Әлімжан, Оралбаев Әбдірауыш, Сембиев Сағидулла,  Ібайдулла, Қазмағанбетов Нұрманғанбет, Тілеуқабылов Сағабай, Қайыңбаев Өмірзақ – осылардан үлгі-тәрбие, білім алып, ауылды көркейтуге, мәдени өмір тіршілігіне атсалысқаны қаншама!
Бержан Маханбетжанов 1989 жылы зейеткерлік демалысқа шықты.
Ол көп жанұялы отбасында өмір сүрді. Әкесі Құрманов Маханбетжан  ауыл көлемінде атақты тігінші болған. Оған аудан көлеміндегі әкім-болыстар арнайы келіп, киім тіктіретін. Бекең де сол көп отбасылы ортада жүріп жанұялы болды. Іні-ағаларымен бір отбасында отырып, немерелі-шөберелі болды. Қазір Маханбетжан әулетінен тараған іргелі отбасылар әулеттері өмір сүруде.
Бекеңнің өзінен тараған үш ер, бес қыз бар. Олардың барлығы да балалы-шағалы, немере-шөбере сүйіп отыр.
Ардақты ата 1997 жылы бақилық болды.
Еңбегі елеусіз қалған жоқ. ҚазССР Оқу министрінің «Қазақ ССР Халық ағарту ісінің озық қызметкері» атағымен 1973 жылы, «Ерен еңбегі үшін» медалімен 1970 жылы, Қазақ ССР Оқу министрлігінің Құрмет грамотасымен 1980 жылы және түрлі ескерткіш медальдармен, облыстың, ауданның мақтау қағаздарымен марапатталған.

Қуантхан ЖАҚСЫБАЙТЕГІ,
зейнеткер, ардагер ұстаз.