Баба өсиеті - дана қасиеті

Ата-бабамыздың қалдырған өсиеті – ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келе жатқан қазына. Бұл өсиеттерде қазақ халқының даналығы, өмір тәжірибесі мен құндылықтары көрініс тапқан. Қазіргі заманда бұл өсиеттердің мән-мағынасын сақтап, оларды жастарға түсіндіру – біздің міндетіміз.

Баба өсиеттері біздің ұлттық сана-сезімімізді қалыптастыруда ерекше рөл атқарады. Олар ұлт болмысын, тарихын, мәдениетін, салт-дәстүрін көрсететін маңызды құжаттар ретінде қабылданады. Әрбір өсиет – ата-бабамыздың өмірлік тәжірибесінің, даналығының айнасы. Ұлт ретінде бірегейлігімізді сақтап қалу үшін осы өсиеттерді түсініп, қадірлеуіміз қажет. Мәселен, «Қартың болса, жазып қой, қазынаң болса, сақтап қой» деген сөзде үлкендердің ақылы мен өмірлік тәжірибесі бізге маңызды екенін ұғындыру бар.

Өмірлік қағидалар – бұл адам өміріндегі негізгі принциптер мен бағыттар. Баба өсиеттері арқылы өмірдің мәнін, дұрыс пен бұрысты ажыратуды, адамгершілік пен әділдікті түсінеміз. Мысалы, «Адалдық – ардың ісі, арсыздық – жанның ісі» деген өсиетте адал болу адамның ең жоғары құндылығы екендігі айтылады. Бұл өсиеттерді күнделікті өмірде қолдану дұрыс бағытта жүруге, әділ шешім қабылдауға көмектеседі.

Өсиеттер – тәрбиенің мықты құралы. Олар арқылы ата-аналар балаларын тәрбиелейді, өмірлік құндылықтарды жеткізеді. Тәрбие беру кезінде баба өсиеттерін пайдалану – баланың жан-жақты дамуына, мінез-құлқының қалыптасуына әсер етеді. Мысалы, «Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен» деген өсиетте баланы жақсы істерге ұмтылуға, жамандықтан аулақ болуға шақырады. Осылайша, баба өсиеттері жас ұрпақтың мінез-құлқын, дүниетанымын қалыптастырады.

Баба өсиеттерін білім беру жүйесінде пайдалану арқылы оқушыларға олардың мәні мен маңызын түсіндіру қажет. Мектеп бағдарламаларына осы өсиеттерді енгізу арқылы балаларға қазақ халқының рухани құндылықтарын жеткізуге болады. Әр сабақта өсиеттерді талқылап, олардың өмірлік маңызын түсіндіру арқылы оқушылардың ұлттық сана-сезімін, рухани байлығын арттырамыз.

Өсиеттерді насихаттайтын мәдени іс-шаралар өткізу – жастардың қызығушылығын арттырудың бір жолы. Театр қойылымдары, әдеби кештер, ұлттық өнер көрмелері арқылы баба өсиеттерін таныту – жастарға оларды жақын әрі түсінікті етіп көрсетеді. Мысалы, өсиеттерге арналған көрмелер, конкурстар, эссе жазу байқаулары ұйымдастыру арқылы өсиеттердің мәнін тереңірек түсінуге мүмкіндік туады.

Телевидение, радио, интернет сияқты медиа құралдары арқылы өсиеттерді насихаттау – қазіргі заманға сай әдіс. Әлеуметтік желілерде өсиеттер туралы посттар, видеороликтер жариялау арқылы жастардың назарын аударуға болады. Сонымен қатар өсиеттерге арналған арнайы телебағдарламалар, радиохабарлар ұйымдастыру олардың маңызын түсіндіруде үлкен рөл атқарады.

Әр отбасыда өсиеттерді сақтап, балаларға үйрету – болашақ ұрпақтың санасына қазақ халқының даналығын жеткізудің ең тиімді жолы. Отбасында ата-аналар өсиеттерді айтып, олардың мән-мағынасын түсіндіріп, балаларды ұлттық құндылықтарға баулу қажет. Мысалы, отбасылық жиналыстарда, мерекелік дастархан басында өсиеттерді айтып, олардың маңызын талқылау – балалардың ұлттық сана-сезімін нығайтады.

Баба өсиеті – дана қасиеті. Біз, қазіргі ұрпақ, ата-бабаларымыздың қалдырған өсиеттерін сақтап, оларды болашақ ұрпаққа жеткізуіміз керек. Бұл біздің міндетіміз ғана емес, сонымен қатар ұлы парызымыз. Өсиеттер арқылы біз өзіміздің түп-тамырымызды сақтап, ұлт ретінде мәңгілікке сақталамыз. Ата-бабаларымыздың даналығын, өмірлік тәжірибесін, құндылықтарын ұрпаққа жеткізу – біздің міндетіміз. Осылайша, біз ұлт ретінде бірлігімізді сақтап, болашаққа нық қадам жасаймыз.

Айым КЕМАЛОВА,

№14 мектеп-лицейінің түлегі