«Жоқ! деп айтуды үйрен»
Әлі де сан түрлі ғажайыбы, сыр-сымбаты ашыла қоймаған бізді қоршаған ғалам, біздің өмір сүріп жатқан ортамыз, қамшының сабындай ғана ғұмырымыз, мына тіршілік атаулының әлемі ол – өмір. Өмір – жер бетінде өмір сүрушілерге бір-ақ рет берілетін ғажап ұғым. Ал оны мәнді де сәнді ететін мына өзіміз. Мұны біле тұра өзінің өмірін тас-талқан етіп, денсаулық деген Алланың берген сыйына, қайталанбас, жоғалса қайта орнына келе қоймайтын асыл байлыққа қорлық көрсетушілер және әрекетті жүзеге асырушы аты өшкір заттар да сан жетпестей көп. Атап айтар болсам, алкоголь, темекі, есірткі, тағы басқа. Айта берсең өте көп, ал денсаулыққа тигізер зардабы тіптен мол. Міне, осы аты мен заты өшкірлердің ішіндегі есірткі деген бір пайдаланса адамды өзіне мәңгі байлап, тәуелді ететін затқа тоқталғым келеді. Бұл мака тамырынан немесе эклат тұқымдарынан жасалатын және құрамында мастандыратын, ашуландыратын, сергітетін, тағы басқа заттары бар химиялық қоспа. Егер де бір рет пайдалансаң, екінші рет пайдалану қажет болатын, әсерінен мүгедек, тіпті өлімге жол ашушы, ағзаны зақымдап, есін жоғалтып ессіз әрекеттерді еріксіз жасауға итермелеудегі басты құрал. Ал бұл еліктіруші заттың арбауына адам қалай түседі және түспес үшін қандай әрекеттер жасау қажет?
Біріншіден, дұрыс ортаның болмағандығы. Жолдас, жаныңдағы адамдардың ісіне еліктеу. Екіншіден, алданып, арбауға түсіп немесе нашақор адамдардың күштерінің ықпалынан осындай әрекеттер орын алады. Әрине, мұның тозаққа апарар алғашқы қадам екенін бірі білсе, бірі білмес. Сондай-ақ кейбір есірткісіз өмірдің мәнін жоғалтқандар бұл істі нағыз пайдаға айналдырып, есірткі сатумен және таратумен айналысады. Өздерінің өмірлерін астан-кестен етіп қана қоймай, айналасындағыларға да сол дүниені насихаттап жүргендер заң алдында міндетті түрде жазаланады. Бұны естен шығармаған жөн.
Міне, сол үшін де досым, өміріңді жарқын ету өз қолыңда. Ол қиын дүние емес қой. Бастысы, жаныңдағы жанашыр жандарды, ата-анаңды, бауырларыңды, өзіңнен кіші жас жеткіншекті ойла. Олар саған үлкен үміт артып, сенен үлгі-өнеге аларын жадыңнан шығармағайсың. Бұл оңбас заттар бір сәтте сенің өміріңнің күлін көкке ұшырады. Сол үшін барынша жақсы дүниелермен айналысып, жаныңа тек адал, жанашыр жандарды жина. Сынба, әркімнің арбауына түспе! Бәрі өз қолыңда. Мен саған сенемін. Еліміздің болашағын дені сау, саналы адам ғана көркейте алады. Есіңде болсын, жас дос!
А. Көптілеуова,
Ж.Әбдірашев атындағы
№62 мектеп-лицейінің оқушысы
