Мектепте ыстық тамақты ұйымдастыру туралы
Мектеп оқушыларына ыстық тамақ ұйымдастыру жағдайы Бүгінгі күні санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы саласының көтерер жүгі ауыр, жауапкершілігі жоғары. Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстанның басты бағыты - дені сау, ойы ұшқыр, жаны да, тәні де таза ұрпақ өсіру біздің басты міндетіміз, әрі басымды бағытымыз болып табылады. Балалар мен жасөспірімдерді дұрыс тамақтандыру олардың денсаулығын нығайтып, дене және ой қабілетінің дамуына мүмкіндік береді, еңбек ету мен сабақ үлгеру қабілетін арттырады. Егер тамақтану дұрыс ұйымдастырылмаса, тиімсіз, яғни жеткіліксіз болса, организмде метаболизм, зат алмасу бұзылып, оның айналадағы ортаның зиянды әсеріне және әр түрлі жұқпалы ауруларға қарсы тұрарлық қабілеті төмендейді. Дұрыс тамақтану жүрек-қантамыр, асқазан-ішек жолдары, қант диабеті, остеопороз, онкологиялық аурулардың алдын-алу үшін, сыртқы орта әсеріне қарсы тұру үшін, ағзаның жұмысқа қабілеттілігін арттыру үшін, белсенді ұзақ өмір сүру үшін қажет. Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған «Денсаулық» мемлекеттік бағдарламасында қауіпсіз, дұрыс тамақтану және тамақ өнімдерімен орнықты жабдықтауды қамтамасыз ету, тағам өнімдері қауіпсіздігі стратегиясын дамытуды қамтамасыз ету, қаныққан майлар мен трансмайлы қышқылдар, қант пен тұзды төмендетіп, құрамында дәрумендер, минералдар, микроэлементтер және тамақ талшықтары бар өнімдерді енгізу, негізгі тамақ өнімдерін микронутриенттермен тиісті байыту, қосымша тамақтану үшін өнімдерді әзірлеуді қамтамасыз ету көзделген. Арал аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының ұсынысымен, ауданның мүмкіншілігіне қарай витаминделген, минералды кешенмен байытылған тағамдар бал, айран, жеміс-жидектердің көбірек болуы назарға алынды.Арал ауданы бойынша 44 мектепте ыстық тамақ ұйымдастырылса, Тоқабай елді мекеніндегі №248 және 3 бастауыш мектепте (Жалғызағым, Көнту, Ақшатау бастауыш мектептері) буфеттік тамақ ұйымдастырылып отыр. Барлығы мектеп бойынша 9995 бала тамақпен қамтылса, оның ыстық тамақпен қамтылғаны 9847 бала. Тамақтандырудың сапасына бақылау жүргізу жөніндегі мектеп комиссиясы ай сайын жеткізілетін тамақ өнімдерінің сапасына, тағамдарды дайындау технологиясына, дайын тағамдардың сапасына және мерзімдері мен сақталуына бақылау жұмыстарын жүргізеді және оқушыларды тамақтандыруды тиімді
ұйымдастыру бойынша шаралар қабылдайды.
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Қазақ тағамтану академиясы Ұлттық салауатты тағамтану орталығы әзірлеген «Мектеп оқушыларының тағам рационы бойынша бірыңғай стандарттары» әдістемелік ұсыныстарын басшылыққа ала отырып әзірленген 4 апталық ас мәзірі бекітіліп, сүт өнімдері, жеміс жидектер мен шырындар және балық, құс, ет өнімдерінің мөлшері көбейтілген.
Апта ішінде балық, құс, еттен дайындалған тағамдар дайындалып беріледі. Нормативке сәйкес көкөністер мен жемістер берілумен қатар, көкөністерден салаттар дайындалады. Сүт және сүт өнімдері, әрбір тағамның құнарлылығы оны құрайтын ақуыз, көмірсутегі, май есептелініп нормаға сай берілуде. Бір апта ішінде 1 тағам түрі қайталану фактісі жоқ. Ата-аналар тарапынан және ыстық тамақты бақылауға құрылған комиссия тарапынан ешқандай арыз-шағым түскен жоқ. Тағамдар сапалары туралы құжаттарымен беріліп, дайындау технологиясымен сәйкес дайындалып отыр. Мектеп оқушылары арасында санитариялық ағарту жұмыстарын үздіксіз жүргізу жұмыстары тұрақты бақылауда. Сапалы тамақтандыруды ұйымдастыру бойынша мектеп әкімшілігі және қызмет көрсетушіге қойылатын талаптар бойынша жұмыстар жүргізілуде. Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығын қамтамасыз ету және тамақтан уланудың алдын-алу мақсатында басқарма аудандық білім бөлімімен және аудандық көп бейінді орталық ауруханасымен 12.09.2024 жылы №71 н/қ, 745 н/қ, №196 бірлескен бұйрығын шығарып, бұйрықтың 1-қосымшасына сәйкес жұмысшы топ құрамы, 2-қосымшасына сәйкес жұмыс кестесі бекітілді. Бірлескен бұйрыққа сәйкес басқарма мамандары аудандық білім бөлімі және орталық аурухана мамандарымен біріге отырып аудан көлеміндегі мектеп оқушыларын ыстық тамақпен қамтамасыз етіп отырған 44 мектеп асханасының жұмысшылары мен мектептің медицина қызметкерлерінің және №2 облыстық мамандандырылған мектеп-лицей интернатының асхана және дәрігер, медбикелерінің арасында тағамнан уланудың алдын-алу, дұрыс тамақтандыруды ұйымдастыру, қоғамдық тамақтану объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар, тағамдарды өңдеуге, сақтауға қойылатын талаптар, өндірістік бақылауды жүзеге асыруға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар бойынша ақпараттық түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, әдістемелік- тәжірибелік көмектер көрсетті және мектеп асханаларын жалға алушы кәсіпкерлермен семинар-сабақ
өткізілді.
Аудан мектептеріндегі буфеттерде газды сусындар, чипсылар, тез бұзылатын тағамдарды, т.б. өнімдерді сатуға тыйым салынған.
А.САТЕКЕЕВА,Арал аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау
басқармасының басшысы
Сурет: tolqyn.kz
